Heelbegaafdheid – bestaat dat? Hoe heelbegaafden zieke organisaties kunnen helpen helen

Heelbegaafdheid – bestaat dat? Volgens organisatiesocioloog en veranderkundige Marieke van Voorn wel. Zij muntte het begrip in haar boek Heel de organisatie – Herstel het zelfhelende vermogen van de organisatie. In haar boek legt ze uit hoe organisaties ziek kunnen worden en hoe heel-begaafden organisaties kunnen bijstaan in het voorkomen en genezen van ziekmakende patronen. In dit interview vraag ik Marieke wat zij verstaat onder het begrip heelbegaafdheid, wat heelbegaafden kenmerkt en hoe zij organisaties kunnen helpen helen. We verloten 5 exemplaren.

door Petra Hiemstra, 4 april 2023

Wie of wat heelt een heelbegaafde?

Marieke: “Ah, wellicht mag ik dat gelijk nuanceren? In mijn boek heb ik een prachtige quote opgenomen van Maryam Hasnaa die het werk van een heel-begaafde wat mij betreft in één zin kernachtig samenvat: ‘A healder does not heal you. A healer is someone who holds space for you while you awaken your inner healer, so you may heal yourself’. 

Heelbegaafden herstellen het zelfhelende vermogen van mensen en organisaties. Zij starten een herstelproces en zetten het zelfhelend vermogen van mensen en organisaties in gang door:
1. gedrag te spiegelen;
2. patronen en verhoudingen te doorzien, en;
3. door de verbinding met de essentie en intentie te herstellen.

Heelbegaafden genezen dus niet maar herstellen de harmonie.

Heelbegaafden zijn continu alert op hun eigen zuiverheid en heelheid

Marieke: “Heel-begaafden brengen, wanneer ze in hun kracht staan, heelheid, eenheid, zuiverheid, rechtvaardigheid, eerlijkheid en gelijkwaardigheid voor het grotere geheel. Heel-begaafden werken aan ‘salutogenese’. Het Latijnse salus betekent gezondheid en welbevinden en het Griekse genesis staat voor oorsprong en ontstaan. In gezonde mensen en organisaties is er oog en oor voor hun oorsprong, wordt deze oorsprong geëerd en erkend en wordt er indien nodig gewerkt aan het energetisch ontrafelen en opschonen ervan. Holisten overzien het grotere geheel, heelkundigen grijpen in waar nodig. Omdat te kunnen doen, zijn heelbegaafden continu alert op hun eigen zuiverheid en heelheid. Immers: alleen als zij zelf zuiver en heel zijn, kunnen ze effectief bijdragen aan de heelheid bij mensen en organisaties die van zichzelf verwijderd zijn geraakt.”

Veel (zorg) organisaties zijn ziek

Er kunnen allerlei oorzaken zijn waardoor organisaties en systemen ziek, verzwakt, verlamd of vleugellam raken. Mijn hypothese is dat in ons land deze ziektes deels voortkomen uit onze eeuwenoude koopmansmentaliteit. Deze zorgt ervoor dat we zaken soms liever in de doofpot stoppen, wegkijken van onoorbare handelingen of ‘ziektewinst’ in stand houden. Hoe begrijpelijk deze keuzes of gedragingen ook zijn, ze kunnen er wel voor zorgen dat organisaties in een neerwaartse spiraal terechtkomen, soms zonder dat zij zich daar bewust van zijn.

In mijn praktijk zie ik organisaties die lijden aan angst, depressie, een burn-out of zelfs narcisme. Soms zijn organisaties gewend geraakt aan verwarring, verzuring, verfraaiingen, verstrikkingen in (te) mooie verhalen of zijn ze verandermoe geworden. Ook zie ik organisaties die last hebben van obesitas of anorexia. En sommige bedrijven lijden zelfs aan een auto-immuunziekte. Dan zie je dat een organisatie als het ware antistoffen aanmaakt tegen de eigen weefsels. Deze organisaties vallen zichzelf aan van binnenuit. In mijn praktijk werk ik met ‘healing leaders’. Mensen die opstaan om het zelfhelende vermogen van de organisatie te herstellen. Daarvoor moeten zij vaak interventies plegen die de huidige ‘levensstijl’ doorbreken. Dat vraagt om offers van medewerkers en aandeelhouders om de ’therapietrouw’ te kunnen opbrengen die daarvoor nodig is.

Hoe maak je een zieke organisatie weer gezond?

Heelbegaafden helpen organisaties bij het weer ‘in orde’ brengen van patronen. In de meest eenvoudige vorm kijken ze daarbij naar de 3 kernprincipes van systemisch werk:
* Binding – iedereen binnen een organisatie- of familiesysteem heeft recht op een plek;
* Ordening – elke plek heeft een rangorde en de plekken staan in verhouding tot elkaar;
* Geven en nemen – wat je neemt en geeft is evenredig met elkaar in verhouding.

Door vanuit een neutrale positie zichtbaar te maken wat er is en bewustzijn te verruimen, helpen heelbegaafden ‘Healing Leaders’ bij het maken van nieuwe keuzes, zodat de organisatie zich weer op haar kerntaak kan focussen. En zorgen zij ervoor dat iedereen daartoe op de juiste plek staat en de taak uitoefent (op basis van Context, context, context door Barry Oshry – 2018):

• Leiders zijn vormgevers van het grotere geheel het organisatiesysteem;
• Beroepskrachten op de werkvloer zijn de makers, de producenten, de creatievelingen;
• Businesspartners voeden het systeem met hun gezamenlijke overzicht, inzicht en wijsheid;
• Klanten en cliënten creëren waarde en geven het systeem zijn bestaansrecht.

Over Marieke van Voorn

Marieke van Voorn (1970) is werkzaam als organisatiesocioloog en veranderkundige binnen (zorg) organisaties. Zij coacht en begeleidt Healing Leaders, in Nederland en internationaal, onder andere door het verzorgen van systemische opstellingen.

Heel de organisatie – Echt een boek voor jou? We verloten 5 exemplaren t.w.v. 25 Euro

Stuur dan een mail met in de titel ‘Heel de organisatie‘ naar petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl en vermeld in de mail je adresgegevens. De exemplaren worden verloot na publicatie van dit artikel in onze nieuwsbrief van april/mei 2023. De namen van de winnaars maken we op onze website bekend.

Uiteraard kun je dit boek ook direct bij Marieke bestellen. Uiteraard is het boek ook verkrijgbaar via lokale boekhandel of bol.com