God als Grootluisteraar – over oortjes, zout en licht

God als Grootluisteraar – over diep luisteren in leiderschap

Soms dient zich een thema aan dat iets in je wakker maakt.
Niet omdat je het zo goed kent, maar juist omdat het iets raakt waar je zelf nog naar zoekt.

Zo gebeurde het vorige week tijdens een van de bijeenkomsten van mijn HB Leiderschapsleergang. In deze leergang gaat telkens één van de deelnemers voor in een thema dat hem (alle deelnemers zijn man) ten diepste raakt — een thema dat hoofd, hart, ziel, handen én context verbindt.

Dit keer koos een van de deelnemers voor een onderwerp dat in eerste instantie spanning opriep: geloof als bron van leiderschap.

Ik merkte bij mezelf — en bij anderen — een lichte aarzeling.
Geloof. Religie. Spiritualiteit.
Mooie woorden, maar ook beladen.
Wat als het te persoonlijk wordt?
Wat als we “bekeerd” worden?
Wat als het schuurt?

Toch besloot ik te blijven luisteren.
Hem groot te luisteren en ook de andere deelnemers uit te nodigen dat te doen.
En wat zich toen ontvouwde, raakte me diep.

door Petra Hiemstra, 29 9 2025

Een eindeloos snoer oortjes

De deelnemer vertelde hoe hij als kind God zag als Grootluisteraar:
een eindeloos snoer van oortjes, voor ieder mens één.
Altijd verbonden, altijd bereikbaar, altijd luisterend.

Wat een beeld! Een God (of de goddelijke bron ín onszelf) die niet oordeelt of ingrijpt,
maar luistert — met een open oor voor ieder hart.

Dat beeld bleef bij me hangen. Misschien is dat wel waar geloof — in welke vorm dan ook — ten diepste over gaat: het besef dat je gehoord wordt, dat je gedragen bent, dat er iets of iemand is die luistert, ook als je zelf niet precies weet wat je gelooft.

Geloven als werkwoord

Wat ik zo waardeerde in zijn verhaal, waren de eerlijkheid en de zachtheid waarmee hij sprak over geloven als werkwoord. Niet als zeker weten, maar als blijven zoeken. Blijven uitreiken.
Vertrouwen dat er zin, liefde of richting te vinden is. Verbonden blijven met kernwaarden als naastenliefde, gezin en mildheid — ook als het leven complex is, posities schuiven en antwoorden uitblijven.

Zout, licht en waarde

Hij stelde ons drie vragen die ik graag met jou deel.
Ze nodigen uit tot stille reflectie — of je nu religieus bent, spiritueel of gewoon nieuwsgierig:

1. Hoe blijf jij het ‘zout’ voor jezelf en voor anderen?
   Hoe houd je jouw leven (en dat van anderen) smaakvol, levendig en waarachtig?
2. Hoe ben jij licht voor anderen?
   Waarin straal jij warmte, helderheid of richting uit?
3. Hoe voeg jij waarde toe vanuit jouw kern, overtuiging of spiritualiteit?
   Wat voedt jou van binnenuit om goed te doen, het juiste te doen, te leiden, te luisteren?

De moed om te luisteren

Misschien is dat wel de essentie van geloof — of je het nu God, de Bron, Liefde of Leven noemt:
dat écht naar elkaar luisteren van ons vraagt dat we voor onszelf en elkaar een heilige veilige luisterruimte scheppen, zoals Margaret Guenter dat noemt in haar boek Holy Listening, waarin we individueel en zelfs collectief een nieuwe versie van onszelf kunnen worden.
Dat wij zelf, net als God in dat prachtige beeld, een oortje kunnen zijn in het snoer dat ons allemaal verbindt.

De Amerikaanse theologe Nelle Morton beschreef dit als “hearing to speech”: het diep luisteren waardoor de ander zijn of haar eigen waarheid, woorden en wijsheid vindt. Collega Theo Hettema wees me al eerder op deze mooie tekst, afkomstig uit haar essay uit 1977, getiteld: “Beloved Image,” uit haar boek The Journey is Home.

Hearing to Speech

“It was in a small group of women who had come together to tell our own stories that I first received a totally new understanding of hearing and speaking. I remember well how one woman started, hesitating and awkward, trying to put the pieces of her life together. Finally she said: “I hurt… I hurt all over.” She touched herself in various places as if feeling for the hurt before she added, “but… I don’t know where to begin to cry.” She talked on and on. Her story took on fantastic coherence. When she reached a point of most excruciating pain no one moved. No one interrupted. Finally she finished. After a silence, she looked from one woman to another. “You heard me. You heard me all the way.” Her eyes narrowed. She looked directly at each woman in turn and then said slowly: “I have a strange feeling you heard me before I started. You heard me to my own story.”

I filed this experience away as something unique. But it happened again and again in other such small groups of women. It happened to me. Then, I knew I had been experiencing something I had never experienced before. A complete reversal of the going logic in which someone speaks precisely so that more accurate hearing may take place. This woman was saying, and I had experienced, a depth hearing that takes place before the speaking – a hearing that is far more than acute listening. A hearing engaged in by the whole body that evokes speech –a new speech—a new creation. The woman had been heard to her own speech.”

Reflectievragen voor jou

• Wie of wat is voor jou een Grootluisteraar?
• Hoe kun jij vandaag dat luisterende oor zijn voor iemand anders?
• Wanneer voelde jij je echt grootgeluisterd — tot taal, woorden en inzichten die eerder nog ontbraken?

Wil je meer weten over de verschillen tussen horen, luisteren en grootluisteren?
Bekijk dan hier een kort filmpje.

Wil je grootgeluisterd worden?
Of wil je, met je team, graag zelf leren grootluisteren?

Neem dan contact op voor de mogelijkheden. Alle trainingen of leergangen worden op maat gemaakt en sluiten aan bij het gedrag dat jij voor ogen hebt.

Voor teams binnen de rijksoverheid is hier ook subsidie voor mogelijk vanuit de regeling Samen voor ontwikkeling.

Bel: 06-33803867 of mail: petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl

God als grootluisteraar – Luisterend Leiderschap – Holy listening and Hearing to speech Haagse Hoogvliegers