Al in zijn tijd kwam Da Vinci kwam tot de droevige conclusie dat de gemiddelde mens ‘kijkt zonder te zien, luistert zonder te horen, aanraakt zonder te voelen, eet zonder te proeven, zich beweegt zonder zich van zijn lichaam bewust te zijn, inademt zonder iets van stank of geur gewaar te worden en praat zonder te denken’. Zijn oordeel, zo schrijft Gelb: “leest eeuwen later als een uitnodiging om onze zintuigen te verbeteren en daarmee onze geest en onze ervaringen”. Leonardo beoefende zelf dagelijkse geestelijke gymnastiek waarmee hij zijn zintuigen scherpte. Dit maakte hem ontvankelijker voor het onzichtbare dat hem in zijn dagelijks werk beïnvloedde. Hoewel het gezicht en het gehoor bovenaan stonden in zijn zintuiglijke hiërarchie, stond hij de verfijning van alle zintuigen voor en bracht dit dagelijks in de praktijk. Hij zorgde ervoor de beste kleren te dragen die hij zich kon veroorloven, om te genieten van het gevoel van fijne fluwelen en zijden stoffen. In zijn atelier hing altijd de geur van bloemen en reukwaren. Hij ontwikkelde zijn zintuigen nog meer door zijn passie voor culinaire kunst. Hij kwam, in de westelijke wereld, op het idee van kleine, gezonde, fraai vormgegeven porties eten bij banketten. Zijn verhoogde zintuiglijke beleving bracht hem scherpte en vreugde. Verbeelding en visualisaties hielpen hem bij het scheppen van zijn innovatieve meesterwerken.

Check hieronder wat je kunt doen om je omgeving tot een inspirerende plek te maken en intenser kunt genieten van schoonheid die je omringt:

Test jezelf hieronder en verhoog je kwaliteit van leven door de volgende oefeningen.

ZIEN

⎕ Ik ben gevoelig voor harmoniërend en vloekende kleuren.

⎕ Ik weet welke kleur ogen al mijn vrienden hebben.

⎕ Ik kijk tenminste een keer per dag naar de horizon en naar de hemel.

⎕ Ik kan een tafereel in details beschrijven.

⎕ Ik vind het prettig om poppetjes en figuurtjes te krabbelen en tekenen.

⎕ Vrienden zouden van mij zeggen dat ik veel zie.

⎕ Ik ben gevoelig voor subtiele veranderingen in belichting.

⎕ Ik kan me van dingen een duidelijk beeld vormen voor mijn geestesoog.

Oefening: Waar sta je persoonlijk en zakelijk over 3 jaar? Wat is het meest vreugdevolle scenario? Visualisatie is een fantastisch middel om al je zintuigen te scherpen, je geheugen te verbeteren en je erop voor te bereiden je doelen in het leven te verwezenlijken. Het vermogen je een gewenst resultaat voor te stellen is in je hersenen ingebouwd en je hersenen zijn ontworpen om je te helpen je prestatie aan dat beeld te doen beantwoorden. En hoe meer je er al je zintuigen bij betrekt, hoe indringender je visualisatie wordt.

GEHOOR

⎕ Vrienden zeggen dat ik goed kan luisteren.

⎕ Ik ben gevoelig voor lawaai.

⎕ Ik hoor het wanneer iemand vals zingt.

⎕ Ik kan zuiver zingen.

⎕ Ik luister geregeld naar jazz of klassieke muziek.

⎕ Ik kan in een muziekstuk de melodie onderscheiden van de baslijn.

⎕ Ik weet waar alle knoppen op mijn stereo apparatuur voor dienen en ik kan het verschil horen wanneer ik ze verstel.

⎕ Ik kan genieten van stilte.

⎕ Ik ben afgestemd op subtiele veranderingen in de intonatie, het volume en de stembuiging van een spreker.

Oefening: orkestreer je leven. Om maximaal van goede muziek te genieten zul je de tijd moeten nemen om intensief te luisteren zonder dat je iets afleidt. Muziek beïnvloedt stemmingen en emoties, alertheid en ontvankelijkheid. Ze verandert golfpatronen in je hersenen (met goede of slechte gevolgen). Ze kan baby’s in slaap wiegen, de groei van planten bevorderen en zieken troosten. Je kunt het genot van het luisteren naar muziek vergroten door een actieve benadering. Luister naar de patronen van spanning en ontspanning in je favoriete muziek, luister naar ritmische variaties, verandering van toonsoort, rusten en harmonische bewegingen.

Tip: op 19 mei kun je deelnemen aan Ik Luister Je Groot – een dag om je luistervaardigheden naar een hoger niveau te brengen.

REUK

⎕ Ik heb een lievelingsgeur.

⎕ Geuren hebben een krachtige, positieve of negatieve invloed op mijn emoties.

⎕ Ik kan mijn vrienden herkennen aan hun geur.

⎕ Ik weet hoe ik geuren kan gebruiken om mijn stemming te beïnvloeden.

⎕ Ik kan de kwaliteit van eten of wijn beoordelen aan de geur ervan.

⎕ Wanneer ik verse bloemen zie, neem ik meestal even tijd om hun geur op te snuiven.

Oefening: wat ruik je op dit moment? Snuif de geur op van het papier dat voor je ligt, een boek, koffiekopje, je handpalm, de rugleuning van je stoel. Wees zo precies mogelijk in je beschrijving. Parfumeurs delen geuren in categorieën als bloemachtig (rozen), muntachtig (pepermunt), muskusachtig (muskus), etherisch (peren), harsachtig (kamfer), bedorven (rotte eieren) en zuur (azijn).

SMAAK

⎕ Ik kan proeven of verse etenswaren echt vers zijn.

⎕ Ik houd van vele verschillende soorten kookkunst.

⎕ Ik ben op zoek naar ongewone smaakervaringen.

⎕ Ik kan onderscheiden hoe het aroma van verschillende kruiden en specerijen bijdraagt aan de smaak van een ingewikkeld gerecht.

⎕ Ik kan goed koken.

⎕ Ik waardeer de combinatie van eten en wijn.

⎕ Ik eet bewust en let op de smaak van wat ik eet.

⎕ Ik vermijd junkfood.

⎕ Ik vermijd haastig eten.

⎕ Ik vind het leuk om mee te doen aan smaaktests en wijnproeverijen.

Oefening: ontwikkel je waarnemingsvermogen voor reuk en smaak door vergelijkend te proeven. Doe vergelijkend onderzoek met bijvoorbeeld: drie soorten olijfolie, chocolade, paddenstoelen, bier, appels, bronwater, druiven, vanille-ijs. Proef bewust, beschrijf de verschillen in geur en smaak.

TASTZIN

⎕ Ik ben me ervan bewust hoe de oppervlakten die ik dagelijks om me heen heb aanvoelen, bijv. de stoelen, banken en autostoelen waar ik op zit.

⎕ Ik ben gevoelig voor de kwaliteit van de stof van mijn kleren.

⎕ Ik vind het prettig om aan te raken en aangeraakt te worden.

⎕ Vrienden zeggen dat ik een warme omhelzing geef.

⎕ Ik kan luisteren met mijn handen.

⎕ Wanneer ik iemand aanraak kan ik voelen of hij/zij gespannen of ontspannen is.

Oefening: Maak ‘aanraken’ tot thema voor de dag. Let op de aspecten van de manier waarop verschillende mensen je aanraken. De stevigheid van een handdruk, de warmte van een omhelzing, de zachtheid van een kus. Verken de textuur van de natuur. Welke aanrakingen vind je prettig? Hoe kun je meer van het soort aanraking dat je het prettigst vindt aan anderen geven?

SYNESTHESIE

⎕ Ik vind het fijn gewaarwordingen van het ene zintuig te beschrijven in termen van een ander.

⎕ Ik voel intuïtief aan welke kleuren ‘koud’ en welke ‘warm’ zijn.

⎕ Ik voel beeldende kunst in mijn buik.

⎕ Ik ben me bewust van synesthesie in het denken van grote kunstenaars en wetenschappers.

⎕ Ik kan aanvoelen welke van de volgende geluiden – ‘ooooolaaaa’, ‘zip-zip-zip’, ‘ni-ni-ni-ni-ni’ – worden voorgesteld in de volgende vormen: ~, ^^^^, VVVV.

Oefening: denk aan een bepaalde vraag, uitdaging of probleem. Geef hieraan een kleur, een vorm, een textuur. Stel je voor hoe het ruikt en smaakt. Hoe voelt het aan? Wat is de textuur, smaak, vorm, kleur en klank van enkele mogelijke oplossingen?

Creëer je eigen equivalent van het atelier van de maestro

⎕ Ruimte – waar bevindt jouw inspiratieruimte zich, je Leonardolab of creativiteitscentrum?

⎕ Verlichting – maak je optimaal gebruik van natuurlijk daglicht? Kun je storende verlichtingspunten vervangen?

⎕ Geluid – installeer apparatuur van goede kwaliteit en draai jazz of klassieke muziek op momenten dat je IQ een oppepper kan gebruiken.

⎕ Esthetiek – hang inspirerende schilderijen aan de muren en wissel ze af en toe om, om ze ‘fris’ te houden. Zet levende groene planten en verse bloemen neer.

⎕ Meubilair en overhead- apparatuur – zet een gemakkelijke bank neer, leunstoelen, grote, zachte kussens of hang een hangmat op. Zorg voor een ruime voorraad schrijfmateriaal/flip-overs en een overvloed aan kleurige viltstiften en (gifvrije) markers.

⎕ Fêng Shui. Dit is een oud Chinees systeem om ruimtes in te richten door spiegels, kamerschermen, fonteinen en meubels zondanig neer te zetten dat de krachten van yin en yang in evenwicht zijn en in maximale harmonie met de natuur.

⎕ Lucht – de meeste binnenruimtes zijn benauwd en het is er vaak te warm of te koud. Zorg dat er een goede kachel/ventilator beschikbaar is. Een luchtbevochtiger/ontvochter of luchtzuiveraar. Groene planten bewijzen hier vaak goede diensten. Experimenteer (in eigen ruimte) met geuren. Echter: hooggevoelige mensen kunnen hier juist last van hebben wat een goede relatie in de weg kan staan.

Uit: Michal J. Gelb – Denken als Leonaro – de 7 stappen naar een dagelijkse genialiteit. In dit boek vind je nog veel meer waardevolle tips en leuke, haalbare oefeningen voor de dagelijkse praktijk. Aanrader!

PS: Film winnen?

In april verloten we in het kader van dit thema twee culinaire films die je zintuigen strelen. Wil je een exemplaar winnen? Stuur dan een mail met je adresgegevens naar: petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl en zet in de titel: culinaire film. Ook als je niet wint, ontvang je altijd een leuke attentie.