Emotiewerk – Als jouw antennes scherp zijn afgesteld op emoties, dan kan het zijn dat je de emoties van anderen oppikt. Soms nog voordat zij ze zelf hebben waargenomen. Door bijvoorbeeld te kijken naar gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal kun je waarnemen hoe iemand zich voelt. Of je hoort het aan woorden, toon en taalgebruik. Maar bovenal kun je het voelen.
door Janine Koppers, 24 februari 2020
Veelvoelers die invoelen
Door wat emotionele besmetting wordt genoemd kun je voelen wat een ander voelt – invoelen in iemand anders. Dat stelt je in staat om adequaat te reageren op emotionele situaties en om empathisch met je medemens om te gaan. Het lijkt haast op helderziendheid, maar invoelen hoort echt bij het basispakket van menselijke emotionele vaardigheden. Net zoals rekenvaardigheid of taalvaardigheid heeft de een er meer aanleg voor en een ander wat minder. Maar iedereen beschikt in principe over deze vaardigheden. Door de emotionele vaardigheid van invoelen kunnen we meevoelen met filmpersonages en literaire helden, genieten van muziek en geraakt worden door verhalen die mensen vertellen.
Net zoals alle andere vaardigheden word je er beter in als je oefent. Dus als het voor jou in je kindertijd nodig was om mensen en stemmingen goed in de gaten te houden, dan is invoelen wellicht jouw tweede natuur. Maar in hoeverre heb jij er regie over?
De taal van emoties
Emoties spreken klare taal en hebben een functie (al zijn we ons daar lang niet altijd van bewust). – Zo vertelt verdriet je dat je iets los te laten hebt en helpt je daarbij door te verzachten, te gronden, te ontspannen en misschien wel te huilen. En boosheid vertelt je dat je grenzen mogelijk worden overschreden en geeft je de daadkracht om daar wat aan te doen. – Jouw eigen emoties kunnen je bondgenoten zijn bij het navigeren door je leven heen. Ze informeren je en stellen je in staat om te handelen. En als je hebt gehandeld naar je gevoel, dan heeft de emotie haar werk gedaan en verlaat ze je lichaam en bewustzijn. Dat is jouw emotiewerk. Maar hoe zit dat dan met de emoties van anderen? Wat moet je daarmee doen als je ze hebt opgepikt?
Emotiewerk voor anderen
Ik zie dat veelvoelers geneigd zijn om emotionele problemen uit de omgeving op te pakken en proberen op te lossen. Soms door vrienden te helpen hun emoties te begrijpen en te vertalen naar woorden. Of door extra behulpzaam te zijn voor die collega die het zwaar heeft en die er moeite mee heeft om hulp te vragen. Of door emotionele groepsprocessen te faciliteren, terwijl anderen zich er niet van bewust zijn. Het is op zich supermooi om dit voor anderen te kunnen doen. We helpen elkaar allemaal weer een stukje vooruit met wat we te bieden hebben. Maar hoe zit het dan als jouw omgeving meer vraagt dan dat jij te bieden hebt? Misschien betrap je jezelf erop dat je vrienden en collega’s aan het coachen bent. Of als jij de enige bent met lange emotionele voelsprieten en je daardoor toch wel heel veel op je bord krijgt geschoven (of zelf opschept!) in je (werk)relaties.
Hoe bewust ben jij je van het emotionele werk dat je doet? In hoeverre hoort het bij je taakomschrijving? Wat levert het je op? En, wat kost het je?
Vergoten van (emotioneel) bewustzijn
Door te oefenen met energiewerk zoals in het programma Baas in eigen energie krijg je steeds meer zicht op welke emoties en stemmingen van jou zijn en welke van een ander. Je gaat triggers herkennen en kunt aanvoelen wanneer jouw levensverhaal mee resoneert met het verhaal dat iemand aan je vertelt. Een volgende stap is om je steeds meer bewust te worden van jouw gedrag als het aankomt op de emoties van anderen. Zodat je bewust kunt kiezen of je emotiewerk voor een ander gaat doen, voor wie je dat doet, waarom en wanneer.
Meer lezen over de taal van emoties en over emotiewerk kan in de boeken The Language of emotions en The art of empathy, beiden geschreven door Karla McLaren.
Wil je zelf aan de slag met emotiewerk? Schrijf je dan in voor de
Training Baas in eigen energie – die we in maart/april organiseren
Voor meer informatie, klik hier.
26 maart en 2 april 2020 Bij Haagse Hoogvliegers, Nassaulaan 13, Den Haag
Over Janine Koppers
Janine Koppers werkt als sociaal agoog, energiecoach en trainer. Zij wil ertoe bijdragen dat bewustzijnsverdieping aan de orde van de dag is en dat interconnectiviteit centraal staat in persoonlijke en organisatieontwikkeling. Ze geeft o.a. voor Haagse Hoogvliegers een aantal keer per jaar de groepstraining Baas in eigen energie en biedt het hele jaar door individuele groeitrajecten voor wie écht de diepte in wil gaan