Heelheid ervaren is holistisch kijken naar gezondheid door Jan-Willem van Aalst

Heelheid ervaren is holistisch kijken naar gezondheid

In 2015 werd door de Wereld gezondheid organisatie een nieuwe definitie van gezondheid omarmd, geformuleerd door Machteld Huber: “gezondheid is het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven.” Dit gaat veel verder dan gezondheid simpelweg zien als de afwezigheid van lichamelijke ziekte. Het voldoen aan deze nieuwe definitie vraagt om aandacht voor fysieke, energetische, mentale én spirituele aspecten van de eigen gezondheid. Een goede balans op deze vier gebieden leidt tot de ervaring van heelheid, en dat vraagt logischerwijs om een integrale of holistische kijk op gezondheid.

door Dr. Ir. Jan-Willem van Aalst, 21 november 2017

Van focus op ziekte naar focus op gezondheid

“Gezondheid” is hot. In de gezondheidszorg is de focus op ziekte gestaag aan het verschuiven naar een focus op gezondheid. En dan niet alleen hoe we sneller weer gezond kunnen worden, maar ook hoe we gezond kunnen blijven: ziektepreventie. Dat is nodig, want het CBS heeft berekend dat in 2016 ruim 96 miljard euro uitgegeven is aan zorg. Dat is 1,7 miljard euro (1,8 procent) meer dan in 2015. Zorgverleners staat het water tot aan de lippen qua werkdruk. Zorgverzekeraars moeten allerlei capriolen uithalen om de ziektekostenpremie niet te hard te laten stijgen. De vragen die we als zorgverleners, zorgafnemers én als samenleving te onderzoeken hebben zijn: hoe zorgen we ervoor dat zorgverleners weer met liefde en aandacht hun werk kunnen doen? Dat patiënten optimale zorg ontvangen om optimaal fit te blijven én we tegelijkertijd collectief de kosten in de hand houden? Daar zijn mogelijk fikse systeeminterventies voor nodig. Wat helpt is dat bij steeds meer mensen het besef toeneemt, dat ze meer invloed op hun totale gezondheid hebben dan ze altijd dachten. Dit verklaart deels de recente populariteit van lifestyle medicine: levensstijl als de kern van ziektepreventie.

Waarom integraal (holistisch) kijken naar gezondheid?

De laatste decennia daagt het inzicht dat een sneller genezingsproces en effectievere preventie daadwerkelijk mogelijk zijn door integraal (of holistisch) naar gezondheid te kijken. “Integraal” betekent dat we niet alleen naar het fysieke lichaam kijken, maar ook de mentale en energetische gezondheid aandacht geven. Zelfs de spirituele dimensie van gezondheid blijkt een belangrijke rol te kunnen spelen in deze nieuwe focus op gezondheid: inzicht in wie je in essentie werkelijk bent kan leiden tot minder mentale stress, wat de werking van het fysieke lichaam weer helpt. Andersom komen we er steeds meer achter dat fysieke symptomen nuttige signalen of boodschappen geven over blokkades in energetisch, mentaal of spiritueel opzicht. Dat betekent dat het enkel en alleen proberen de lichamelijke symptomen te bestrijden, hoogstens een tijdelijke verlichting oplevert. Vroeger of later melden de symptomen zich in een andere vorm. Vanuit integraal of holistisch oogpunt zijn fysieke symptomen geen lastposten, maar belangrijke signalen voor je verdere groei als heel mens, ook al voelt dat niet zo. Door tegelijkertijd met genezing (of preventie) bezig te zijn op fysiek, energetisch, mentaal en spiritueel niveau, komt de blijvende ervaring van heelheid veel sneller binnen bereik.

Het vierlichamenmodel van heelheid

Het “integraal kijken” naar gezondheid wordt steeds vaker in handige modellen gestructureerd. Zo is Machteld Huber succesvol met haar introductie van haar zesdelig taartmodel van “Positieve gezondheid”, waarin lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, dagelijks functioneren, meedoen, kwaliteit van leven en zingeving in samenhang bekeken worden (zie ipositivehealth.com). Een groep Nederlandse gezondheids­denkers heeft recent een vierlichamenmodel ontwikkeld, waarin de samenhang tussen het fysieke, energetische, mentale en spirituele aspect van gezondheid in beeld wordt gebracht. Deze vier aspecten worden beschouwd als ‘lichamen’. Ze zijn alle vier even belangrijk voor het ervaren van heelheid. Dit vierlichamenmodel wordt toegelicht in het boek “Heelheid: lexicon voor positieve gezondheid”, gepubliceerd in 2016 bij Palaysia, waarin vijftig geneesmethoden op de vier verschillende lichamen worden geplot. Zo ontstaat een overzicht waaruit je kunt afleiden wanneer welke methoden, of ze nu regulier of complementair zijn, voor jou effectief zouden kunnen zijn. Veel methoden zijn niet alleen in genezende zin werkzaam, maar ook voor ziektepreventie.

Het ziekteproces vroegtijdig omkeren

We zijn vrijwel nooit van de ene op de andere dag ziek. Voordat er lichamelijke symptomen merkbaar zijn, hebben we al meerdere stadia van het ontstaan van een ziekte doorlopen, aanvankelijk ongemerkt. We kunnen onszelf aanleren om alert te zijn op vroege signalen, die meestal uit het mentale of energetische lichaam komen. Door heel gericht met inzichten uit het fysieke, energetische, mentale en spirituele lichaam om te gaan, kunnen we ziekte vaak in een vroeg stadium ombuigen naar een proces waarmee we weer kunnen groeien naar totale gezondheid. Dat kan soms heel simpel zijn door gerichter tijd en aandacht te geven aan beweging, voeding, adem, stressmanagement, en blokkerende overtuigingen. Deze zaken zouden echter ook al logisch moeten zijn als we ons gezond voelen. De meerwaarde van technieken zoals mindfulness en meditatie zit niet alleen in het trainen van aandacht voor rust in het algemeen, maar het helpt ook om beter naar ons innerlijk te luisteren en te horen wat er nu aandacht nodig heeft om gezond te blijven of weer te worden.

Meer lezen

Hoe heelheid en integrale gezondheid werken, kun je lezen in het boek “Heelheid: lexicon voor positieve gezondheid”, verkrijgbaar in de (online) boekhandel. Daarnaast geeft de website www.heelheid.nu veel informatie om bekend te raken met het vierlichamenmodel en hoe dat kan helpen bij het weer ervaren van heelheid.

Over de auteur

Dr. Ir. Jan-Willem van Aalst (1970) is integraal begeleider voor het ervaren van heelheid, en ervaringsdeskundige in het toepassen van het vierlichamenmodel. Een auto-immuunziekte op de schildklier bleek effectief te genezen door de integrale toepassing van endocrinologie, Ayurveda (een Oud-Indiaas holistisch genezingsraamwerk), transcendente meditatie, en het beoefenen van de spirituele leergang “Een cursus in wonderen”. Jan-Willem merkte dat er heel veel, soms onbegrepen interventies voor genezing bestaan die, mits in de juiste samenhang toegepast, veel kunnen betekenen voor het weer ervaren van heelheid en het voorkómen van ziekte in het algemeen. Deze inzichten zijn tussen 2006 en 2015 samen met een groep gezondheidsdenkers verder uitgewerkt en gepubliceerd op www.heelheid.nu.

Wil je het Lexicon voor Positieve gezondheid winnen?

Klik dan hier!

Wil je jezelf trainen in Holistisch Luisteren of heb je interesse in een leergang Holistische Zorg?

Klik dan hier!