Holistische Zorg Signatuur 2030 I Verslag conferentie Heel de Mens 2018

Holistische Zorg Signatuur 2030 – In 2017 besloot ik tot het oprichten van een ‘Kabinet Liefdevol Leiderschap 2018-2030’. Mijn idee was en is om samen met collega leiders onze verantwoordelijkheid te nemen voor het ontwikkelen van visie op de systeemtransformaties waar we voor staan. Om vervolgens ook in gezamenlijkheid de uitvoering ter hand te nemen. In 2018 organiseerden we vanuit ons Ministerie voor Heelheid en Holistische zorg een eerste activiteit: Het congres Heel de mens. Hieronder lees je het verslag.

door Petra Hiemstra, 23 april 2019

Holistische Zorg Signatuur 2030

De toekomst is meer dan het op orde brengen van het heden. De toekomst, die moet je niet voorspellen, die moet je mogelijk maken – Antoine de Saint Exupéry, uit Kintsugi van Celine Santini

Het thema Holistische Zorg diende zich als eerste aan. Zorgprofessionals in mijn netwerk gaven aan zich zorgen te maken over hun eigen gezondheid, die van hun cliënten, die van hun organisatie en/of die van ons gezondheidsstelsel als geheel. En zij uitten als eerste de behoefte om samen een aantal vraagstukken te onderzoeken om te kijken of die tot een nieuwe gedragen zorgvisie 2030 zouden kunnen leiden.

In dit artikel lees je onze ‘concept signatuur Holistische Zorg 2030’. Het gaat in op wat Holistische Zorg ís, waarom wij denken dat het nodig is, wat het van van ons allemaal vraagt op persoonlijk, organisatorisch en ook maatschappelijk/systemisch niveau én wat het ons oplevert. We spreken uitdrukkelijk over een ‘concept’ omdat het is immers in het daadwerkelijke doen én in ‘bewust aandachtig zijn’ is, dat een visie zijn échte vorm ben betekenis krijgt….

Onze conclusie: in 2030 zouden wij, als we ziek zijn, het liefste terecht kunnen in heelhuizen en/of holistische hubs waar we liefdevol en aandachtig grootgeluisterd en behandeld worden door fitte, gelukkige en uiterst bekwame professionals.

Onthutsend ongezond en ons zorgsysteem is burn-out

Op 28 november 2018 kwamen 55 hoogvliegers in Den Haag bij elkaar om in alle openheid de onderstaande vragen te onderzoeken:

1. Wat maakt dat de zorg in ‘het beste zorgland ter wereld’ nu toch zo vaak hapert (denk aan: professionals die massaal uitstromen of overspannen zijn en ziekenhuizen die failliet gaan?) En;

2.Wat is er nodig om toe te groeien naar een gezonder en ‘heler’ gezondheidsstelsel, dat wél een antwoord kan bieden op onze collectieve ongezondheid? En dat daardoor mogelijk uiteindelijk (veel) duurzamer en goedkoper is?

Ons land, één van de rijkste landen ter wereld, kent de hoogste kwaliteit curatieve zorg ter wereld. Daar zijn we super trots op! Het is ongelooflijk fijn dat een gebroken been snel zeer succesvol behandeld kan worden. Tegelijkertijd zijn we collectief onthutsend ongezond en hebben velen van ons last van complexe of chronische ziektes. Dat lijkt een paradox. De oorzaken voor deze collectieve ongezondheid zijn talrijk. En de oplossing is (relatief) eenvoudig: investeren in holistische zorg. En dat is waarvoor we met deze concept zorgsignatuur voor pleiten.

door Petra Hiemstra, op basis van het congres Heel de Mens van 28 november 2019 en vele gesprekken en overleggen naderhand met betrokkenen. Dit document is bedoeld ter discussie en inspiratie.

Holistische zorg – Is dat iets nieuws?

Nee dat is het niet. Het woord holisme komt van het Griekse holon, dat het geheel betekent. Holistische zorg betekent niets meer en niets minder dan dat we onszelf, de mens, als geheel zien in een humanistische en harmonische relatie tot onze naasten en onze natuurlijke leefomgeving.

Immers: alleen als we en situatie vanuit vele verschillende kanten bekijken, komen we dichter bij de werkelijke oorzaak van klachten en problemen en komen we dichter bij de route naar heling, waarheid en waardigheid.

Holistische zorg omvat en includeert moeiteloos alle op dit moment populaire stromingen in de zorg: preventie, leefstijlgeneeskunde, positieve gezondheidszorg, value based healthcare, complementaire zorg, integrale zorg etc.

Het belangrijkste vermogen van een Holistisch Werkende Professional is om hun cliënten groot te luisteren – zodanig naar hen te luisteren dat zij (weer) gaan stralen en excelleren.

Immers, de Universele Behoefte van ieder mens, en dus ook van iedere zorgprofessional en zorgclient, is dat deze zich helemaal gehoord, gezien, erkend, geliefd en goed geholpen voelt in zijn of haar werkelijke zorgbehoefte.

HWPers luisteren hun cliënten groot

HWPers zien hun cliënten als gelijkwaardige sparringpartner, die zelf de regie over hun helingsproces of proces tot een humaan levenseinde kan en mag nemen. Zij luisteren aandachtig en meerlagig naar de biografische, emotionele, interculturele, fysieke, mentale, psychische, systemische en spirituele context van het verhaal van hun cliënt.

Door het bieden van een veilige omgeving en persoonlijke professionele aandacht, bieden HWPers een ruimte waarin de cliënt kan groeien in zelfliefde en zelfwaardering als basis voor uiteindelijke heling en mogelijk genezing.

HWPers weten waar ze zelf goed in zijn en verwijzen actief door naar collega’s indien gewenst en nodig.

HWPers, beleidsmakers en politici zijn in staat om op micro (persoonlijk), meso (lokaal/regionaal/huishouden/organisatorisch), macro (nationaal) en mundo (internationaal) niveau te luisteren naar wat er nodig is voor een aandachtige, inclusieve, humane en gezonde samenleving.

Een voorbeeld
Stel u lijdt aan astma. Uw arts kan op dit moment makkelijk en moeiteloos eindeloos één van de wel 150 soorten luchtpijp verwijderaars voorschrijven die (gelukkig) door uw verzekeraar worden vergoed. Deze medicijnen zullen uw lijden verlichten maar de oorzaken van uw klachten niet oplossen.

De vraag is: in hoeverre bent u, samen met uw arts, in staat om de échte oorzaak van uw klachten te achterhalen? En heeft/neemt u hier beiden voldoende tijd en ruimte voor? Wat veroorzaakt uw benauwdheid precies? Krijgt u het Spaans benauwd van uw (schoon)moeder, collega, partner, baas, de onzekerheid op uw werk of de ontwikkelingen in de wereld? Heeft u financiële spanningen? Reageert u op bepaalde (giftige) stoffen? Of wordt uw benauwdheid veroorzaakt door het feit dat we (nog steeds) vervoermiddelen, pesticiden en fabrieken toestaan die onze leefomgeving en voedingsmiddelen vervuilen en zelfs vergiftigen?

Als u als patiënt af wilt van uw klachten, bent u gebaat bij een holistisch werkend arts, die actief andere disciplines betrekt bij de zorg wanneer nodig of gewenst. En u bent gebaat bij holistisch denkende beleidsmakers en politici, die begrijpen dat een mens niet een stel longen op benen is, maar een complex micro systeem in een complex macro systeem, waarvan alle onderdelen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en op elkaar inwerken.

Holistische zorg draagt zorg voor de ‘hele mens’ in zijn hele context.

Waarom een signatuur Holistische Zorg 2030?

Het was zorgfinancier ZonMW die ons tot het schrijven van een signatuur uitnodigde. Liefst voortbordurend op al het goede werk dat b.v. Otto Scharmer en Machteld Huber al hebben gedaan.

Het woord signatuur betekent: “Het karakteristieke kenmerk van de maker op een beeldend werk waardoor hij als maker van dat werk wordt beschouwd”. Deze signatuur, een ideaalbeeld over Holistische Zorg in 2030, is collectief ontwikkeld en vormgegeven door 55, in heel Nederland werkende, holistische zorgprofessionals tijdens de conferentie Heel de mens op 28 november 2018, georganiseerd door Haagse Hoogvliegers in Den Haag.

In aanloop naar 28 november voelden vele deelnemers aan dat we collectief aan de vooravond van een mogelijk grote systeemtransformatie staan. Al konden we toen nog niet precies duiden waar dat gevoel vandaan kwam of waartoe het ons uitnodigt.

Waar wil het zorgsysteem naar toe bewegen?

Onze uitgebreide systeemopstelling en diverse workshops brachten ons op 28 november 2018 tot volgende inzichten en uitnodigingen:

1. Het is de werkelijke zorgbehoefte van de cliënt die gezien wil worden;
2. Ook ‘de dood’ wil gezien worden en een plek in het zorgsysteem. Als representant zegt ‘de dood’: “ik geef leven”!;
3. Zowel de cliënt, de werkelijke zorgbehoefte als de zorgverleners hebben behoefte aan ‘getuigen’ om hen bij te staan in deze transitietijd.
   

Waar lopen holistisch werkende zorgprofessionals nu tegenaan in hun dagelijkse praktijken?

•  Micro; we wensen een positieve herwaardering van het begrip ‘holisme’ – holistisch werkende zorgprofessionals hebben last de smet van Smuts[2] en worden daardoor (veel) te makkelijk publiekelijk aan de schandpaal van vermeende kwakzalverij genageld. Dit doet pijn en doet geen recht aan de zorgvuldigheid en betrokkenheid waarmee holistisch werkende zorgprofessionals hun werk doen;
• Micro; holistische zorg is aandachtige In de reguliere zorg (zeker in ziekenhuizen en verzorgingshuizen) zien patiënten en zorgverleners elkaar niet zoveel als ze zouden willen. Zorgverleners kunnen patiënten niet de aandacht en tijd geven die ze zouden willen schenken. Daardoor voelen zorgverleners zich gestrest en tekort schieten. Patiënten en (mantel)zorgers voelen zich niet gehoord, niet begrepen en van het kastje naar de muur gestuurd. Patiënten zoeken nu zelf vaak de (complementaire) zorg die bij hem/haar zou kunnen passen en stuiten dan bij hun zorgverlener op een muur van weerstand. Wat zou het opleveren als huisartsen voor nieuwe patiënten tenminste een half uur tot een uur zouden mogen uittrekken en (al) hun clienten de vraag zouden stellen: wat is er voor nodig om uw gezondheid het cijfer 9 te geven?;
• Meso; holistische zorg vraagt méér behandeltijd van zorgprofessionals met hun cliënt, door bredere diagnostiek en het activeren van netwerken;
• Meso; holistische zorg vraagt om het duurzaam en doorlopend investeren in een actief netwerk van collega professionals;
• Meso: in het huidige zorglandschap ontbreken de voorwaarden voor zorgondernemers om op een financieel/administratief gezonde wijze holistische te werken, bijvoorbeeld doordat niet per maand kan worden gefactureerd en personeel wél per maand moet worden betaald;
• Macro; ons zorgsysteem is ingericht op ‘betaling van handelingen nadat de ziekte zich heeft geopenbaard’. Gelukkig merken we aan alles dat de positieve transitie richting ‘preventie en niet-handelen’ op allerlei niveaus gaande is.

Goede voorbeelden laten zien: holistisch werken – het kán en het wérkt!

Ons land kent fantastische voorbeelden waarin groepen zorgprofessionals zich met hart en ziel holistisch inzetten rondom specifieke ziektebeelden, denk aan bijvoorbeeld ParkinsonNet. Deze initiatieven kunnen op grote waardering rekenen van cliënten en op erkenning vanuit het wetenschappelijke veld.

Ook Judith Kocken, oprichtster van (het voormalige) Kinderbuik & Co vertelde welke positieve resultaten zij met haar patiënten heeft bereikt de afgelopen jaren én wat de redenen waren dat zij genoodzaakt was dit initiatief, hoe inhoudelijk succesvol ook, te stoppen.

Holistische Zorg Signatuur 2030 – wat zijn onze ambities?

 Microniveau

1. Burgers nemen actief verantwoordelijkheid voor hun eigen gezondheid en heelheid;
2. Iedere zorgverlener is in staat om zijn of haar cliënten of patiënten ‘groot te luisteren’: om de werkelijke zorgbehoefte te achterhalen, het probleem achter de klacht te achterhalen en op een holistische manier naar de zorgvrager én diens context te kijken en te luisteren zodat er in goed overleg met naasten gedragen en volledige behandelplannen worden opgesteld. Zo kan ieders potentie zich optimaal ontvouwen ten behoeve van onze samenleving.
3. Iedere zorgverlener is op de hoogte van het complete zorgaanbod dat kan voorzien in de werkelijke zorgbehoefte van de zorgvrager.
4. Iedere zorgverlener kent zijn of haar beroepsgrenzen en verwijst actief door naar collega professionals.

Mesoniveau

1. Gezinnen, scholen en bedrijven nemen hun verantwoordelijkheid voor het bieden van een gezonde werk-, leef- en leefomgeving;
2. Boeren, supermarkten en voedingsproducenten nemen hun verantwoordelijkheid in het produceren en aanbieden van vitale, zoveel mogelijk biologisch/dynamisch én suiker-, gif-, plastic- en verpakkingsvrije voeding;
3. Zorg wordt aangeboden in ziekenhuizen voor acute, curatieve zorg en in heelhuizen voor complexe zorg. In heelhuizen is alle zorgaanbod dat aan elkaar gerelateerd is, samengebracht. Deze heelhuizen zijn welzijnsbevorderend: mensen worden hier liefdevol ontvangen, komen hier tot rust en privacy is gewaarborgd.
4. De gecombineerde zorgverlening die door heelhuizen wordt aangeboden is bewezen effectief en heeft een positief gezondheidseffect op de hele regio.

Macroniveau

1. Financiering wordt verstrekt vanuit vertrouwen en is gebaseerd op preventie, gezondheid, heelheid en positief stimulerend, en kent minimale administratieve lasten voor cliënten en zorgverleners.

Holistische Zorg begint met eigen verantwoordelijkheid van de zorgprofessional

Als holistisch werkende professionals steken we graag de hand in eigen boezem. En noteren we hieronder wat we als groep (van 55) in ieder geval zelf kunnen en willen doen. Als HWPer:

1. zijn we zelf onze eigen beste zielzorger: we nemen de volledige verantwoordelijkheid voor het zorgdragen voor onze eigen ziel, gezondheid, heelheid, zodat we iedere dag het beste van onszelf aan hen kunnen geven die ons meesterschap nodig hebben;
2. delen we grootmoedig onze kennis, kunde en meesterschap – ieder jaar nodigen we actief een x aantal studenten en collega’s uit om hen onze manier van werken te laten ervaren;
3. richten wij onze directe leef- en werkomgeving zodat ons gevoel van welzijn direct verhoogt, wat direct ten goed komt aan onze cliënten;
4. gaan we ieder jaar na wat wij kunnen veranderen aan ons persoonlijke en organisatorische inkoopbeleid m.b.t. vitaal voedsel, materialen en stille instrumenten;
5. investeren we actief in opleidingen, trainingen en netwerken die onze kennis rondom holistisch leven, werken en handelen vergroten;
6. onderzoeken hoe wij de effecten van ons werk wetenschappelijk kunnen (laten) vaststellen.

Ons eerste DOEL is om de komende maanden samen te onderzoeken wat we zelf kunnen doen om in heel Nederland Holistische Hubs te starten. In het verlengde daarvan willen we vragen:

VWS en ZONMW: Willen jullie Holistische Zorg stimuleren, door:

1. Tenminste drie holistische hubs in Nederland financieel en qua vrije beleids/experimentruimte financieel steunen, bijvoorbeeld het project Vitaness (idealiter in Drente), een eerste Holistisch Heelhuis/WijkHospitaal in het Bronovo Ziekenhuis en het gezondheidspark in oprichting van Ivonne de Lizer in regio Twente.
2. Stimuleren van holistisch onderwijs en natuurlijke geneeswijzen in alle reguliere zorgopleidingen. Zorgprofessionals zijn na hun opleiding bekend met het hele complementaire zorgaanbod en worden opgeleid om holistisch te luisteren, reflecteren, voelen, denken en handelen;
3. Stimuleren van zelfregie bij cliënten & patiënten; inzetten op lichaamsbewustzijn, zijnsontwikkeling, toepassing van kennis rondom integrale/positieve gezondheid;
4. (Co)Financieren van (internationaal) wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van holistische en integrale geneeskunde, waarbij patiëntparticipatie de belangrijkste voorwaarde is. Naast evidence based zullen deze onderzoeken ook context based opgezet moeten worden, en gericht zijn op het vergroten van welzijn in brede zin. Hierbij kunt u denken aan het financieren van vergelijkende studies op het gebied van de behandeling van de ziekte van Lyme, diabetes, ME, hart- en vaatziekten (bij vrouwen) of (wel)zijns-beïnvloedende interventies;
5. Onderzoek stimuleren en financieren naar nieuwe financieringsmodel(len) voor holistische zorg – Hoe kunnen we financieringsmodel(len) ontwikkelen die niet gericht zijn op financiële groei van de betreffende instellingen, maar op het verhogen van de gezondheid en welzijn van de mensen in de hele regio? Hoe kunnen we de administratieve lasten in deze heelhuizen minimaal houden?

Holistische Zorg – Wat levert dat op voor wie?
Uitvoerbaarheid en doeltreffendheid

De door ons beoogde resultaten. In 2030/2040:

• Heeft iedere organisatie een ‘Chief Listening Officer’, die cliënten en medewerkers grootluistert én die positie heeft in het MT – naar voorbeeld van Corine Jansen in het Radbout Ziekenhuis in Nijmegen;
• Hebben alle patiënten en senioren in verpleeg- of verzorgingshuizen een persoonlijke casemanager die als eerste aanspreekpartner fungeert;
• Raakt geen enkele vrouw meer ongewenst zwanger. Nu raken in ons land ongeveer 30.000 vrouwen ongewenst zwanger met alle latere fysieke, mentale, spirituele en systemische gevolgen voor henzelf én voor hun kind;
• Kunnen zieken en zwangere vrouwen met hun partner terecht in een zieken- of heelhuis op maximaal 30 minuten rijden. Nu moeten zwangere vrouwen en zieken vaak verder reizen dan gewenst en mogelijk zelfs verantwoord is en moeten ze bovendien direct na de bevalling weer naar huis;
• Is 95% van alle kinderen veilig gehecht. Nu is ruim 30% van alle gezonde thuiswonende kinderen tot 12 jaar onveilig gehecht, met alle persoonlijke en dure latere maatschappelijke problemen van dien – verslavingen, schoolverzuim, criminaliteit etc.;
• Weten we weer wat écht contact en samen-leven is. Relateren kun je leren – hoe zou onze samenleving zijn als we de komende jaren investeren in het opleiden van tenminste 5.000.000 burgers en professionals in de kunst van liefdevolle communicatie, grootluisteren, systemisch werk en mediation? Welk effect zou dit hebben op de huidige cijfers aan eenzaamheid, depressie en levensgeluk?
• Hebben we recht op schone lucht en overlijdt niemand meer vroegtijdig aan luchtvervuiling: nu overlijden jaarlijks 6.700 tot 12.900 mensen vroegtijdig door luchtvervuiling – er zijn geen veilige grenzen voor fijnstof en (mee)roken;
• Zijn we onze ‘onze eigen dokter’ – we hebben collectief een hoog kennisniveau over en vertrouwen in zelfheling en natuurgeneeswijzen waardoor we een goede gesprekspartner zijn voor ‘echte artsen’ en waardoor het gebruik van medicatie met 75% is gedaald;
• Zet de hele voedingsindustrie in op het (her)ontdekken en kweken van veerkrachtbevorderende, geneeskrachtige, vitale gewassen;
• Heeft nog maar 1 procent van de Nederlanders diabetes, nu is dat 14% (1,2 miljoen);
• Lijdt nog maar 1 procent van de Nederlanders aan een depressie of eenzaamheid, nu is dat respectievelijk 17% en 40%;
• Werken ouders en mensen in loondienst maximaal 32 uur per week, waardoor overbelasting door mantelzorg tot het verleden behoort. Op dit moment ervaren 290.000 mantelzorgers de zorg die zij aan naasten (moeten) verlenen als zeer zwaar of overbelastend (CBS);
• Zijn onze artsen en zorgverleners topfit en intens gelukkig met het mooie en rijke werk wat ze doen. Op dit moment heeft 20% van onze artsen last van burn-out klachten. Door gebrek aan gespecialiseerde verpleegkundigen en verloskundigen kunnen ziekenhuizen niet meer de zorg bieden die ze willen bieden of waar nood aan is;
• Kan iedere Nederlander binnen 14 dagen terecht bij een (gespecialiseerde) coach, zielzorger, psycholoog of psychiater. Op dit moment zijn 600 vacatures voor psychiaters: zij vinden de regeldruk in zorgorganisaties te hoog en stromen massaal uit;
• Zijn de grote steden weer aantrekkelijke vestigingsplekken voor zorgverleners. Steden hebben geïnvesteerd in betaalbare woningen, goed onderwijs, fijne woonomgevingen en zinvol werk, waardoor geweld tegen zorgpersoneel tot het verleden behoort. Op dit moment is het lastig om zorgvacatures in te vullen in de grote steden vanwege geweld tegen ambulancepersoneel en te hoge woninglasten / slecht onderwijs;
• Overlijdt nog maar 1 % van onze vrouwen aan een hart- of vaatziekte. Op dit moment is dat 25% – bij hen worden hartklachten nog steeds onvoldoende herkend en behandelwijzen sluiten niet goed aan bij het vrouwenlichaam;
• Heeft nog maar 1 % van onze mannen prostaatkanker – op dit moment heeft 30% van onze mannen boven de 65 jaar prostaatkanker en dat percentage stijgt met het ouder worden naar 70%;
• Heeft iedere Nederlander een gezond gewicht en een vitale leefstijl – op dit moment is 50% van ons is te zwaar met alle gezondheidsrisico’s en kosten van dien;
• Woont iedere Nederlander in een prikkelarme en duurzaam fraai groene omgeving die tot positieve sociale interactie, ontspanning en beweging uitnodigt. In dit kader citeren we hieronder Stephen Porges, emeritus professor in de psychiatrie, uit zijn boek: De polyvagaaltheorie en de transformerende ervaring van veiligheid: 

  “Vaak realiseren we ons totaal niet hoeveel van de signalen die ons zenuwstelsel ontvangt verdedigingsreacties oproepen. Als we bij het vormgeven van onze omgeving rekening zouden houden met neurobiologische factoren, zouden wij leven, werken en spelen zonder voortdurend te worden blootgesteld aan die signalen. Als het lukt dit soort prikkels te verminderen, zal ons zenuwstelsel niet meer voortdurend hyperalert reageren alsof er continu roofdieren en andere bedreigingen op de loer liggen. (…) Met dit boek hoop ik duidelijk te maken dat een gevoel van veiligheid cruciaal is voor genezingsprocessen. Vanuit polyvagaal perspectief is een ontbrekend gevoel van veiligheid het onderliggende element bij uitstek dat via zowel biologische als gedragsmatige wegen leidt tot psychische aandoeningen en lichamelijke ziekten.’

Holistische Zorg Signatuur 2030 – Hoe kunnen de toekomstige heelhuizen er uit zien?

2030 – Heelhuizen zijn kleinschalig, ook in de kleine dorpen. Zorgverleners kennen elkaar, er is geen management, wel een leider. Een heelhuis is voor mij een plek waar ik binnenloop als ik op welk vlak dan ook een probleem heb. Mentaal, fysiek, energiek. Ik ben daar welkom, ik voel warmte, oprechte interesse, menselijkheid. Ik heb zelf regie als ik daartoe in staat ben, en ik heb een adviseur als ik de regie niet zelf kan nemen. Mijn familie is welkom omdat ik niet alleen leef, en mijn zorgverlener begrijpt dat als ik fysiek ziek ben, dit ook samenhangt met mijn mentale gemoedstoestand en energie. Ik hoef niet te shoppen, maar ik word door mijn adviseur verwezen naar de beste zorgverlener, zonder dat hier eigenbelangen aan hangen. Mijn zorgverlener is ontspannen, daardoor voel ik mij ook op mijn gemak. Er zijn geen ‘productieafspraken’, verzekeraars kijken op maat wat iemand nodig heeft. Tegelijkertijd doen we niet aan verspilling. Misschien zijn er helemaal geen verzekeraars meer maar beheren de heelhuizen het geld en de uitgaven zelf. Joyce Kruijff

In 2030 ga ik naar een heelhuis, met aandacht voor lichaam en geest. Er wordt steeds holistisch gekeken naar de heel de mens en haar omgeving. Misschien komt de heler ook wel vaker naar mij toe. Alleen voor ingrepen of geavanceerde beeldvormende onderzoeken is tijdelijk verblijf in een heelhuis nodig. De regie over mijn gezondheid en heelheid heb en houd ik te allen tijde zelf. Artsen en heelkundigen staan naast de patiënt en zijn invoelend. Ziekte wordt gezien als een proces waarbij er gekeken wordt naar genetische, epigenetische factoren, factoren leefstijl, voeding, stress en blootstelling aan toxines. – Barbara Havenith

Het Heelhuis van de toekomst ziet er in mijn beeld uit als een kuuroord. Er zijn verschillende professionals aanwezig. Je kunt gebruik maken van sauna’s en thermale baden. Er is een gezonde keuken waar VERS eten wordt bereid. Je kunt er sporten en mediteren. De met veel groen omgeven gebouwen zijn complementair aan de natuurwetten en maken gebruik van natuurlijk bronwater en modder. Je opnieuw verbinden met de natuur betekent immers je opnieuw verbinden met je eigen natuur. Baden van koper dragen bij aan specifieke behandelingen. In de bibliotheek vind je boeken die betrekking hebben op lichaam, ziel en geest. Er klinkt harmonieuze muziek vanuit verschillende achtergronden: klankschalen, hymnen, psalmen, mantra’s etc. Gasten worden er met zorg, liefde en begrip ontvangen. Het personeel wil vanuit liefde intrinsiek het beste voor de ander en ontvangt daardoor ook het beste terug. Heelkundigen zijn holistisch getraind in astrologie, psychotherapie, hypnose, homeopathie/natuurgeneeskunde en gnostische kennis (alchemie). Heelhuizen werken inclusief. Zij bieden zorgvragers en professionals de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij de holistische gemeenschap, zodat zij alle kennis en ervaring ruimhartig gedeeld wordt. Cock van Nielen

Wil je op de hoogte blijven van toekomstige ontwikkelingen? En/of wil je samen met anderen je eigen Holistische Hub starten?

Stuur dan een mail naar petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl en vermeld in de mail of je op de hoogte gehouden wilt worden / in welke regio je actief bent of wilt worden / of dat je ook graag uitgenodigd wilt worden voor toekomstige evenementen. Ik stuur je mail desgewenst dan door naar collega’s in jouw regio en/of de organisatoren van de komende bijeenkomsten.

Kijk voor meer informatie ook op de website: heelheid.nu

Dit stuk is geschreven met dank aan het voorbereidende werk van Inez de Ruiter, Michiel van Dorp en waardevolle input van Lotte van Lith, Marjolein Doesburg-Van Kleffens, Rob Hagen en Anja Wolters

Alles uit dit stuk mag worden overgenomen, mits voorzien van de juiste context, vermelding van de auteurs en de aantekening dat dit een CONCEPT signatuur betreft.

[1] https://www.youtube.com/watch?v=jYFk8YDfFHo

[2] https://www.haagsehoogvliegers.nl/holistische-zorg-smet-smuts/