Wat organisaties kunnen leren van The Good Doctor I Over de kracht en kwetsbaarheid van neurodivers talent
Wat organisaties kunnen leren van The Good Doctor – Over de kracht en kwetsbaarheid van neurodivers talent
In mijn werk ben ik openhartig over mijn passies. Een van de zaken waar ik écht van kan genieten is leren over leiderschap via Netflix series. Op dit moment ben ik verslingerd aan The Good Doctor. Met plezier kijk ik naar Dr. Shaun Murphy (gespeeld door Freddie Highmore) – een briljante jonge chirurg met autisme en het savant-syndroom. Zijn uitzonderlijke geheugen en analytisch vermogen maken hem tot een uitmuntende arts. Maar minstens zo zichtbaar (en herkenbaar!) is hoe ingewikkeld het is voor zijn omgeving om hem écht ruimte te geven. Niet ondanks zijn anders-begaafd-en-bedraad-zijn, maar juist dankzij.
De serie legt haarfijn bloot wat er gebeurt wanneer een organisatie — in dit geval een ziekenhuis — een collega verwelkomt die zich op fundamentele manieren onderscheidt van de norm. Het ongemak is tastbaar. Zichtbaar. Voelbaar. De weerstand ook. En tóch: wie goed kijkt, ziet dat juist door dat ongemak heen de grootste groei mogelijk is — voor iedereen.
door Petra Hiemstra, 23 april 2024
Succesfactoren voor het laten floreren van neurodivers talent
In de 11 jaar dat ik nu hoogvliegers werk, zie ik een aantal structurele succesfactoren terugkeren die organisaties helpen om het potentieel van mensen zoals Shaun niet alleen te tolereren, maar écht tot bloei te brengen.
In dit artikel licht ik 6 inzichten uit:
-
Stuur op resultaat, niet op aanwezigheid
Hoogbegaafde en neurodiverse professionals floreren bij duidelijke doelen, maar kunnen knel komen te zitten in systemen die sturing geven op ‘uren maken’ of ‘zichtbaar zijn’. Teveel aanwezig moeten zijn, leidt doorgaans tot teveel prikkels en overexitabilities (een begrip van Kazimierz Dabrowski). Dat put sensitieve mensen uit. Geef ruimte voor een andere werkstructuur, zolang de gewenste kwaliteit of het gewenste resultaat maar helder is.
-
Zorg voor een ‘oliemannetje’ of duo-partner
Iemand (m/v/x) die helpt prioriteren, afronden of sociaal-emotionele signalen kan duiden, is van onschatbare waarde. Niet als beschermlaag, maar als bruggenbouwer. Deze collega kan zorgen dat briljante ideeën ook daadwerkelijk landen en uitgevoerd worden. Zodat de hoogvlieger dóór kan met – bijvoorbeeld met goede grootluistervragen stellen, nieuwe dingen verzinnen of processen verbeteren.
-
Geef rust, ruimte en ritme
Een stille werkplek zonder ruis, en flexibiliteit in werktijden zodat het werk past bij iemands bioritme, is geen luxe – het is randvoorwaardelijk. Net als de mogelijkheid om op volle snelheid te mogen denken en creëren, bijvoorbeeld in een MasterMind-setting. Of in een paar speciaal toegekende (en afgebakende) minuten per vergadering. Zo blijft het leuk voor alle betrokkenen.
-
Erken originaliteit en intellectuele kracht
Veel neurodiverse medewerkers beschikken over een unieke combinatie van creativiteit, diep inzicht en razendsnelle analyses. Geef hen complexe of zelfs ‘onoplosbare’ vraagstukken. Positioneer ze als scenariodenker, trendwatcher of probleemspotter.
-
Bied ondersteuning op communicatievlak
Goede ideeën sneuvelen vaak omdat ze ‘anders’ worden gebracht. Help bij het creëren van draagvlak: wie is de beste spreker in het team om het idee verder te brengen? Of wie kan helpen bij het structureren van de boodschap?
In The Good Doctor laat Dr. Claire Browne (gespeeld door Antonia Thomas) zien hoe belangrijk empathische collega’s zijn die fungeren als tolk-vertaler van gevoelens, context of complexiteit. Juist zij maken het verschil in het goed functioneren van hoogvliegers.
-
Benut de kracht van vertrouwen
Een leidinggevende met natuurlijke autoriteit, die werkt vanuit vertrouwen en gelijkwaardigheid, is goud waard. Zeker in situaties waarin perfectionisme, faalangst of overprikkeling opspelen, is psychologische veiligheid cruciaal. In de serie is Dr. Aaron Glassman (gespeeld door Richard Schiff) een prachtig voorbeeld: als medical director van het fictieve St. Bonaventure Hospital is hij niet alleen mentor, maar ook een veilige basis voor Shaun.
Tot slot – “Teamwork makes the dream work”
Een briljant brein (en zijn) vraagt geen uitzonderingspositie, maar wél een uitzonderlijke manier van kijken. Net zoals in The Good Doctor, is het aan de organisatie om niet alleen het ongemak te verdragen, maar ook om samen (!) het leerproces aan te gaan. Want als je leert samenwerken met mensen die echt anders zijn, kunnen er radicale nieuwe inzichten, producten en diensten ontstaan.
Persoonlijk weet ik hoe fijn het is om op je ‘zijn’ aangenomen te worden. In de laatste drie organisaties waar ik solliciteerde én werd aangenomen, gebeurde precies dat. De boodschap was helder: kom maar, zie maar, doe maar. Wees hier wie je bent, om te worden wie je kunt zijn. Dat gun ik iedere hoogbegaafde medewerker. Want als je de beste versie van jezelf mag zijn, kun je ook het beste van jezelf toevoegen.
Wil je meer weten over hoe jij als leidinggevende, HR-professional of team neurodivers talent beter kunt (h)erkennen, grootluisteren en begeleiden?
Neem gerust contact met me op – Evan sparren is altijd gratis. Ik denk graag met je mee over hoe jouw hoogvliegers (nog) beter kunt steunen, trainen en laten floreren. Mail: petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl of bel 06-33803867
Wil je vooral zélf stralen en excelleren en groeien in een groep gelijkgestemden?
Kijk dan eens naar de Leergang HB-Leiderschap die in september van start gaat.
Delen:
