Ondernemerschap draait om 3 spanningen: financiële en emotionele versus creatieve spanning

Ondernemerschap draait om 3 spanningen: financiële en emotionele versus creatieve spanning – Toen ik als ondernemer startte in 2024 (alweer 10 jaar geleden) had ik behoorlijk wat angsten te overwinnen. Ik kom immers uit een onderwijsgezin en geen ondernemersgezin.  In mijn gezin van herkomst stonden veiligheid en rustig toewerken naar je pensioen voorop. Toch wist ik, dat als ik de roep van mijn ziel en bestemming wilde volgen, ik het pad van ondernemerschap op zou gaan. Dat pad is een onzekere weg. En druist lijnrecht in tegen de belangrijkste waarden die ik van mijn familie heb meegekregen. Hoe ging ik me daartoe verhouden?

door Petra Hiemstra, 30 april 2024

In dit artikel deel ik de meest waardevolle lessen tot nu toe. Ik ben tot op de dag van vandaag dankbaar voor de 3 lessen die ervaren ondernemers met me wilden delen en die me vanaf het begin hebben gesteund.

Ondernemerschap draait om 3 spanningen en dit kun je er aan doen

1. Weet op ieder moment hoe je er financieel voorstaat (en factureer zoveel mogelijk vooruit);
2. De ene helft van de week is ondernemerschap FANTASTISCH, de andere helft VRESELIJK (klopt wel ongeveer, denk ik);
3. Weet dat de rand van de financiële afgrond altijd aanwezig is, of die nu een dag, een maand of 10 jaar in het verschiet ligt.

Ondernemerschap vraagt het kunnen verdragen van financiële & emotionele spanning

En eerlijk? Het heeft me jaren (en veel kruim) gekost om de emotionele en financiële spanningen die inherent zijn aan ondernemerschap, te leren verdragen en goed hoofd-hart-en-buik te kunnen bieden. Over de jaren heb ik, met vallen en opstaan, geleerd, dat als ik goed blijf luisteren naar wat ik te doen heb en ;maar gewoon blijf lopen’, de juiste mensen en opdrachten ook mijn kant op komen. Sterker nog: dat ik altijd precies de juiste coachees en opdrachten krijg, die op dat moment bij mij passen. Magische synchroniciteit!

En die ‘rand van faillissement’ is er inderdaad altijd. Het is – inmiddels – meestal gelukkig eerder een besef dat me scherp houdt, dan dat het me lam legt.

Paradoxaal genoeg zijn het wellicht juist deze emotionele en financiële spanningen (die ik vaak verfoei!) die tevens de creatieve spanning oproept, waarmee ik het beste uit mezelf haal. En die ik voor geen goud zou willen missen.

Peter Senge zegt hier in zijn boek ‘The vijfde discipline’ het volgende over: “Wanneer we niet bereid zijn om met emotionele spanning te leven, zullen onze doelen lager worden. Wanneer we daarentegen begrijpen wat creatieve spanning precies is en ervoor zorgen dat hij werkzaam kan blijven door onze visie niet te laten zakken, wordt die visie een actieve kracht” (pag 150).

Senge citeert Robert Fritz, die zegt: “Het gaat er niet om wat die visie is, het gaat erom wat die visie doet’. Echt creatieve mensen gebruiken de afstand tussen visie en realiteit als generator voor de energie die nodig is om veranderingen te bewerkstelligen”.

Creatieve spanning

Over creatieve spanning zegt Senge: “Het tegenover elkaar plaatsen van een visie (wat we willen) en een helder beeld van de werkelijkheid (waar we ons bevinden met betrekking tot wat we willen) genereert wat we noemen ‘creatieve spanning’: een kracht om ze bij elkaar te brengen, die veroorzaakt wordt door de natuurlijke neiging van spanning om zich te ontladen. De essentie van persoonlijk meesterschap is het leren hoe we creatieve spanning in ons leven kunnen genereren en in stand houden.” (pag 139) “Er zijn maar twee mogelijkheden om deze spanning om zich te ontladen: haal de werkelijkheid naar de visie, of haal de visie naar de werkelijkheid. Welke van de twee zal gebeuren, hangt af van de standvastigheid van onze visie” (pag 147).

Beheersing van de creatieve spanning, brengt doorzettingsvermogen en geduld met zich mee. En de bereidheid om je te vergissen. Want: Een vergissing is een gebeurtenis waarvan je nog niet alle voordelen hebt ondervonden – Ed Land

Van A naar B naar C

Het waren, geloof ik, de bedenkers en oprichter van de eerste onbemande tankstations Tango, Marc Schröder en Michiel Muller die zeiden: als ondernemer moet je eerst van “A” naar “B”, voordat je bij “C” weet waar het geld/je grootste toegevoegde waarde zit. De gemiddelde ondernemer doet er 5 jaar over, om te weten of zijn/haar bedrijf levensvatbaar en toekomstbestendig is.

Bereidheid om Leergeld te betalen

Wat ik inmiddels zelf aan mijn coachees die de stap naar ondernemerschap willen zetten meegeef, zijn de volgende (aanvullende) adviezen:

1. Wees bereid leergeld te betalen – Een deel van al je ‘zaaiwerk’, van alle inspanningen die je doet, komt niet tot (direct) rendement. Het had mij veel stress gescheeld als ik mezelf bij aanvang meer ‘Prutmarge’ had toegestaan, denk aan een bedrag van 10.000/15.000 Euro per jaar dat je aan inkomsten of rendement misloopt (leergeld);

2. Laat je bijstaan door een businesscoach bijvoorbeeld van Stichting Ondernemersklankbord, installeer een eigen Raad van Advies of Raad van Commissarissen aan wie je 2 x per jaar verantwoording aflegt, maak kennis met netwerkclubs die als doel hebben om elkaar aan business te helpen (b.v. BNI) – of kies een andere bij jou passende vorm van gerichte en voedende reflectie, zodat je gesteund en gestaag kunt groeien in je ondernemerschap;

3. Meld je zo snel mogelijk aan bij een Broodfonds, om je collegiaal te verzekeren tegen het risico van arbeidsongeschiktheid.

4. Leer Diep Werken – zodat je je persoonlijke productiviteit en effectief fors vergroot. Lees hierover b.v. Miracle Moring van Hal Elrod, Deep Work van Cal Newport of ‘The Culture Code’ van Daniel Coyle als je de creativiteit en productiviteit van je teams wilt versterken. En wil je vliegen als startende of gevestigde ondernemer, lees dan onze recensie over het boek Ondernemers Vlieger van Owen de Vries.

Geniet van je ondernemerschap en als je aanvullende tips hebt, deel ze graag!