Holistische Zorg: Literatuur – Artikelen – Boeken – Voorbeeldprojecten – Podcasts – TED Talks

In 2023 wil Haagse Hoogvliegers zich graag samen met JOU actief inzetten voor meer Holistische Zorg in Nederland. Concreet wil ik HZ professionals samenbrengen die al werken bij en/of willen bijdragen aan de (financiële) realisatie van:

• 12 Holistische Heelhuizen/Gezondheidscentra/Leefstijlklinieken (náást de reguliere ziekenhuizen), en;
• 12 centra voor Gezin & Geluk (voor optimale hechting & ouderschap), en;
• 2 x 9 maanden maanden riant betaald ouderschapsverlof (naast 4,5 maand bevallingsverlof voor de moeder).

Samen met hen (jou?) zou ik willen onderzoeken: wat is er op nationaal niveau nodig om de beweging richting meer holistische zorg te versterken en hoe zien de nieuwe financierings-en-organisatie-structuren-passend-bij-de-nieuwe-tijd (dus bewust: geen ‘verdienmodel’) eruit?

Hieronder vind je een lijst met inspirerende artikelen, boeken, podcasts, voorbeeldprojecten en TED-talks rond de thema’s Holistische Zorg, Hechting en Nieuwe Financieringsvormen binnen de zorg. Een aantal suggesties zijn me aangereikt. Waarvoor dank! Ik heb nog niet alles zelf kunnen lezen, bekijken of luisteren. Dus ik vertrouw op jouw en jullie zorgvuldige input en reflecties. Tips welkom!

Boeken en literatuur over Holistische Zorg

• Boris Goys – Philosophy of care
• Dean Shrock – Why love heals
• Lynn Berger – Zorg
• Martijn Buitenhuis en Egge van der Poel – Geheelmeesters – compromisloos radicaal betere zorg ontwerpen
• Linus Vanlaere – Ondeugende zorg en humor in gekkenwerk (tip Bart v/d Eeckhout – dank!)
• Bernard Lown – The Lost Art of Healing – Practicing Compassion in Medicine 
• The Direct Path to Healing: A Trinity of Energy, Light & Information – Dr. Eric Pearl en Jillian Fleer

• Heel de organisatie – Herstel het zelfhelend vermogen van de organisatie – Marieke van Voorn (over zieke zorgorganisaties en heelbegaafden die deze organisaties kunnen helen)

• De ingreep – Hoe een buitenstaander het ziekenhuis beter maakte – door Peter Bennemeer

Boeken en Literatuur over Optimale Hechting

• Tessa Roseboom – Gelijk goed beginnen
• Tessa Roseboom – De eerste 1000 dagen
• Paulien Kuipers – Eerste hulp bij hechting

Boeken en literatuur over een liefdevolle ecologische (matriarchale) holistische samenleving (of juist het tegendeel)

• Samenlevingen in Balans – Marja de Vries
• De hele olifant in beeld – Marja de Vries
• Helende Beschaving – Een Radicale Visie Op Onze Cultuur – Claudio Naranjo
• De psychologie van totalitarisme – Mattias Desmet, professor klinische psychologie aan de Universiteit Gent.
  

  Artikelen over Holistische Zorg

• The secret to great health? Escaping the healthcare matrix – McKinsey Health Institute
• Artikel in Trouw door Roek Lips – 24 juni 2022 – Psychiater Jim van Os: Het is onverantwoord dat we mensen laten opgroeien zonder spirituele dimensie

• Zorgvisie – Positieve gezondheid: 25 procent minder verwijzingen naar tweede lijn – In het Limburgse Afferden werkt een huisartsenpraktijk volgens het concept Positieve gezondheid van Machteld Huber. Het resultaat: 25 procent minder verwijzingen naar de tweede lijn in drie jaar tijd – door Bert Bukman ( 24 oktober 2017) – klik hier voor de huisartsenpraktijk

• Volkskrant -Acupunctuur op advies van de medisch specialist: de opmars van aanvullende (dus níét alternatieve) zorg door Margreet Vermeulen- 26 maart 2021
• Healing leaders – Interview met Erik Gerritsen “Optimisme voelt als een morele en maatschappelijke plicht” door Marieke van Voorn
• Een betere gezondheid begint bij de Samenleving – door Jet Bussemaker, Catrien Schimmelpenninck en Aletta Winsemius
• Ik ben huisarts en worstel met de dood op bestelling door huisarts Michelle van Tongelroo (de Correspondent)
• In dit artikel Omdenken maakt gezond (in de nieuwsbrief zorginnovatie) stellen Ingeborg Been (Strategy Office VGZ) en Jodine Smits (Expert Zorg VGZ) dat de échte paradigmashift naar gezondheid vraagt om omdenken, oftewel: om een maatschappij brede verankering van gezondheidsdoelen in alle beleid – health in all policies!

Podcasts over Holistische Zorg

• Egge van der Poel – Geheelmeesters (podcast serie)
• Claudia Krumme – Podcast Holistisch werken (soundcloud)
• Heidi Schouten – Podcast over de onbewuste destructieve rollen die we vaak aannemen in relaties en de holistische benadering ervan
• Heidi Schouten – Podcast over Codependentie en Relaties; de veroorzaker van veel Liefdesleed en hoe je dit kunt ombuigen.
• Podcastaflevering van Humanizing Healthcare met Ines von Rosenstiel over het samenbrengen van reguliere en aanvullende zorg.
• In deze podcast praat huisarts Tamara de Weijer, tevens voorzitter van de Vereniging Arts en Leefstijl en ambassadeur van het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit met drs. Richard de Leth (OERSTERK) “Je mag je dokter wel een beetje opvoeden”
• In deze podcast spreekt Arno Rutte met Dr. Markus Oei, health innovator en KNO-arts in het Flevoziekenhuis. Hij vertelt over de noodzaak van het goed informeren van patiënten. Als dat goed gebeurt, worden zorgkosten 20 tot 30 procent lager.

Podcasts over Optimale Geboortezorg en een goede levensstart als basis voor Gezonde Generaties

• Onze geboorte beïnvloedt ons hele leven. Waarom weten we dat niet? | Gesprek met Anna Verwaal – De Nieuwe Wereld | Podcast op Spotify
• Holistische geboortezorg als norm, met gynaecoloog Marjolein Kok

Inspirerende voorbeeld projecten rond Holistische Zorg uit binnen- en buitenland

• De Hoorneboeg – plek voor inspiratie in Hilversum
• Previwell – het 1e Holistische Zorg complex  in Drenthe (in wording)
• Leefstijlkliniek van Wardell Amerika & collega’s in Zwolle (in wording)
• Holos Academie & Holos Huis in Utrecht
• Kinderbuik & Co is een medisch centrum voor gezondheid en heelheid opgericht door kinderarts Dr. Judith Kocken voor kinderen en volwassenen met langdurige of onbegrepen klachten in Bussum
• Tandartspraktijk De Liefde in Amsterdam werkt holistisch en kijkt naar gezondheid van de mond in relatie tot het hele lichaam. Tevens werkt de praktijk zoveel mogelijk biologisch.
• Proeftuin Ruwaard – In de Ruwaard, een wijk in de gemeente Oss, bedenken wijkbewoners en organisaties samen oplossingen waarin mensen meer voor zichzelf en voor elkaar kunnen gaan doen. Uiteindelijk streven zij naar hun ideale toekomstbeeld:
• Caring Doctors – Manifest – Caring Docters wil dat alle instellingskeukens; ziekenhuizen en andere zorginstellingen, universiteiten, schoolgemeenschappen en gemeentes overstappen op een plantaardig menu als standaard. Ook pleiten zij voor een eerlijke milieu beprijzing per kilogram vlees en zuivel. En willen zij inzetten op preventie en voorlichting en beweegprogramma’s ter bestrijding van welvaartsziekten met BTW verhoging op ongezond voedsel met teveel suiker en verzadigde vetten (vettaks, suikertaks) en promotie gezonde voeding met BTW verlaging van groente en fruit.
• Zorglandgoed Bloemfonteijn – Bloemfonteijn is een initiatief van Rian en Monique Verwoert. Sinds 2008 hebben zij aan de realisatie van het zorglandgoed gewerkt, waarvan zij zelf niet alleen de beheerders, maar ook de eerste bewoners zijn. Samen met hun dochter Sherilyn. Hier vertellen zij persoonlijk wat hen drijft en wat ze voor ogen hebben.
• Home – De Geboortenis – Geboortenis Zutphen ontwikkelt o.l.v. holistisch arts Nienke Stoop, gespecialiseerd in Vruchtbaarheid en Zwangerschap een nieuw (maar eigenlijk oeroud!) holistisch zorgconcept dat bijdraagt aan een kansrijke en gezonde start vanaf het prilste – preconceptionele – begin.
• Dappere Dokters – In november 2012 is de Amsterdamse Huisartsenkring o.l.v. huisarts Bart Meijman gestart met een reeks Optimale zorg-dappere doktersconferentie.  Uit die conferenties komen projecten voort die in de dagelijkse praktijk niet-zinnige, overbodige medische handelingen terugdringen en leiden tot optimale zorg.
• Fit met Zorg – Het gezondheidscentrum van de bollenstreek in Noordwijkerhout is opgericht door Rieneke Wielenga en werkt o.a. met fitnessapparaten en/of bewegingsbanken van SHAPEMASTER. Zelf bewegende apparaten die senioren helpen optimaal fit te blijven. De bewegingscoach is meestal de voornaamste begeleider van uw traject.
• Detuinvanoorsprong.nl – De Tuin van Oorsprong zijn twee bijzondere locaties die door de visie met elkaar verbonden zijn en elkaar perfect aanvullen. De locatie liggen op drie kilometer van elkaar. Het Huis van Zijn ligt in het prachtige Drenthe. Het Huis van Heling en Regeneratie ligt net in het landelijke Overijssel naast het Huis van Zijn voor jongeren. De Tuin van Oorsprong is een plek waar we krachten bundelen en de beweging naar een ‘hart gedragen samenleving’ faciliteren.

• De Stadstuinderij Buitenleeft in Delft wil een ontmoetingsplek creëren waar volwassenen en kinderen de positieve effecten van de natuur op hun gezondheid kunnen ervaren en zich daardoor kunnen ontdoen van fysieke of psychische lasten. Maar waar zij ook leren voor zichzelf te zorgen en voor de omringende natuur.

• ForestMe nodigt je uit om je weer te verbinden met “het bos in jezelf”, met je natuurlijke intelligentie. We inspireren je met verhalen over mensen die hun natuur volgen en daarmee het verschil maken. En we bieden ervaringen, inzichten en concrete handvatten vanuit de natuur en natuurlijke processen die je helpen om vanuit jouw essentie te leven én te handelen. Op 14 april 2023 organiseert ForestMe een diepluisteren ervaring / Talk & walk met de Zuid-Afrikaanse wildernisgids Alan McSmith.

• In 2018 zijn Cordaan, Amsterdam UMC en Zilveren Kruis de wijkkliniek gestart – De wijkkliniek is een nieuw zorgconcept voor kwetsbare ouderen die normaalgesproken in het ziekenhuis worden opgenomen vanwege acute medische problemen. In de wijkkliniek krijgen ouderen naast medische zorg voor hun acute aandoening ook goede ondersteuning en begeleiding om zo fit mogelijk weer naar huis te kunnen. Zodat ze hun leven weer zo zelfstandig mogelijk kunnen oppakken. De wijkkliniek is een initiatief van Amsterdam UMC, Cordaan en Zilveren Kruis.
• HalteZ (Wilp) – HalteZ is initiatief van Ilona Zuidema – een plek waar iedereen terecht kan. Met een team van VerschilmakerZ biedt HalteZ (crisis)ambulante ondersteuning, (crisis)dagbesteding / dagopvang, en interventies binnen de hulpverlening. Deze hulp wordt aangeboden aan kinderen, (jong) volwassenen en ouders.
• Federatie voor Gezondheid – Een initiatief van Thomas Plochg – De Federatie is een inclusief en divers netwerk voor, door en van ruim 80 leden. Het is een unieke bundeling van zowel publieke als private partijen die vrijwillig de krachten naar een gezonde samenleving bundelen en daarin ook investeren

Lectoraten

• Voeding, Leefstijl en Bewegen – Hogeschool Zuyd

Voorbeelden en trends m.b.t. nieuwe financieringsmodellen rond Holistische Zorg

• Health Impact Bond Stevig Staan – Social Finance NL (socfin.nl) – Jaarlijks belanden bijna 100.000 ouderen na een valincident op de spoedeisende hulp en ruim 5000 overlijden als gevolg van een valincident. Deze cijfers kosten naar schatting € 1,2 miljard terwijl 28% van deze incidenten te voorkomen zijn als er wordt geïnvesteerd in valpreventie. Bij SFNL geloven we dat investeren in preventie dé oplossing is, ook om meer maatschappelijk leed te voorkomen. Daarvoor is wel een andere manier van samenwerken en investeren nodig.
• Fit4Surgery – is een initiatief van Baukje van den Heuvel. Het is een programma voor patiënten die geopereerd gaan worden. De organisatie heeft als doel om manieren te vinden om iedereen zo goed mogelijk voor te bereiden voor een operatie en het herstel te versnellen. Zij noemen dit  Prehabiliteren: het optimaliseren van patiëntgebonden modificeerbare risicofactoren voorafgaand aan een operatie of behandeling teneinde de individuele weerbaarheid van de patiënt te verhogen om deze operatie of behandeling beter te doorstaan en complicaties te verminderen
• Shared savings – Zorgverzekeraar Menzis wil door middel van innovatieve bekostigingsmodellen uitkomstafspraken maken met zorgaanbieders op klant, kwaliteit en kosten. Kort gezegd is shared savings het verdelen van een zorgkostenombuiging tussen de zorgverzekeraar en de zorgaanbieder. Door meer zorg in bijvoorbeeld de gezondheidscentra te organiseren – zorg die voorheen in het ziekenhuis gedaan werd – kan de zorg een stuk goedkoper worden.
• Een limiet aan rijkdom hoort bij de zoektocht naar een nieuw sociaal contract (vn.nl) – door Ingrid Robeyns, hoogleraar Ethiek van instituties aan de Universiteit Utrecht
• Groz – Health Holland – In 2018 heeft de Topsector Life Sciences & Health (Health~Holland), in samenwerking met partners waaronder ZonMw en Samenwerkende Gezondheidsfondsen, het GROZ-initiatief gelanceerd. Gesteund door VWS heeft dit initiatief als doel de kanteling van de zorg. De naam ‘GROZ’ is dan ook een anagram van het woord ZORG, om deze kanteling weer te geven. Niet langer staat de Z van Ziekte vooraan, maar juist de G van Gezondheid.  Binnen GROZ slaan burgers, overheid, zorginstellingen, kennisinstellingen, zorgverzekeraars, en ondernemers de handen ineen, zowel op lokaal als nationaal niveau. Gezamenlijk wordt er gewerkt aan concrete zorgvernieuwingen, met als doel vitaal functionerende burgers in een gezonde economie. Hierbij staat de behoefte van de burgers (ook in rol van patiënt en eindgebruiker) centraal.
• Economy Transformers – Broedplaats voor een nieuwe economie verzorgt trainingen en podcasts over Eigentijds Eigendom van Grond, DeelGenootschap en Samenlevenskunst. Zij ontwikkelen van nieuwe vormen van uitwisseling en toewijzing van grond, arbeid en kapitaal.
• PLUK – een levenslang lidmaatschap hebt op jouw welzijn. PLUK is een initiatief van Alles is Gezondheid, institute for Positive Health en regionaal netwerk HANNN. Samen met onze regionale partner HANNN testen we Mijn Positieve Gezondheid en PLUK in Noord-Nederland. Inwoners van gemeente Westerkwartier in de Provincie Groningen kunnen via de Gezonde Huiskamer in hun eigen wijk of dorp kennismaken met Positieve Gezondheid en PLUK.  Samen met lokale organisaties helpen we inwoners passende initiatieven en producten te vinden die bijdragen aan hun welzijn en gezondheid.
• Stichting Sleipnir streeft naar een vernieuwing van de bestaande sociale verhoudingen. Zij doet dat op basis van de sociale driegeleding. De sociale driegeleding, beschreven door Rudolf Steiner, is de grondstructuur voor een menswaardige samenleving. In die samenleving kan de mens:
  • Zich in vrijheid ontwikkelen en ontplooien
  • In gelijkheid mee besluiten over de inrichting van de samenleving, wetten, regels, rechten en plichten
  • In broederschap samenwerken om in elkaars behoeften te voorzien.

  Daarmee hebben vrijheid, gelijkheid en broederschap elk hun eigen gebied binnen de samenleving:

  • Vrijheid in het gebied van onderwijs, religie, wetenschap en kunst
  • Gelijkheid in het gebied van recht en politiek
  • Broederschap in het gebied van de economie.

HZ  platforms

• Holistik Health
• Starfish Health

Goed voor de ziel

• Imma Zandbergen – Kairos, voelboek voor als het leven anders loopt  of te bestellen via www.kairosdagboek.nl

Heb je een tip voor dit overzicht? Graag! Stuur je bijdrage naar: petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl