Wil je me even dragen? Parentificatie bij kinderen, ook in liefdevolle gezinnen door Esther Bekker

Wil je me even dragen? Parentificatie bij kinderen, ook in liefdevolle gezinnen

Je kent het wel: dat  familiediner waarbij je ‘ gezellig’ samen aan tafel zit,  terwijl er onderling dingen  spelen die niet zijn  uitgesproken. Jij zit er als  zesjarig hoogbegaafd (en dus  hoogsensitief) kind tussen,  merkt dat je tante na een  ogenschijnlijk onschuldige  opmerking van je vader net  wat oppervlakkiger adem gaat  halen en haar bestek met een  milliseconde vertraging  neerlegt. Je moeder heeft het  ook gezien, ze verstijft,  scant razendsnel de  gezichtsuitdrukkingen aan  tafel. In een reflex besluit  ze de ruimte te vullen met het aaneenschakelen van  oppervlakkige verhaaltjes en  vragen. Jij deint mee op deze  golf van woorden, het voelt  alsof je langzaam afdrijft  naar open zee. Als de woorden  stoppen is het plotseling  oorverdovend stil. Je vraagt  je af of je ooit nog adem  kunt halen.

Je oom, die niets in de gaten  heeft, gooit nog wat olie op  het vuur terwijl hij in de  pannen loert en zichzelf nog  wat opschept.  Je vader  lacht en houdt zijn bord bij:  hij lust ook nog wel een  beetje. Je tante staat op en  loopt geruisloos naar het  toilet. Er verschijnt een  laagje vocht in je moeders ogen. Je moeder kan er niets  aan doen, dat weet je, zij  kan immers ‘niet-niet  communiceren’.  Je vader, die  alles heeft veroorzaakt, valt  eigenlijk ook niets te  verwijten. Hij kan niet zien  wat hij niet ziet en  hetzelfde geldt voor je oom.  En jij, met je zes prille  jaren, jij kan ‘niet-niet zien’ wat je hebt waargenomen.

En nu je vervuld bent met dit  alles voel je je  verantwoordelijk om het op te  lossen, al was het maar om de  situatie voor jezelf weer  veilig te maken. Je kruipt  bij je moeder op schoot,  overlaadt haar met kleine  kusjes en vraagt: “zal ik  anders mijn viooltje even  pakken, mama? Mama slaat haar  armen om je heen en knikt. Je voelt een kleine trilling in  haar ademhaling. “Wat een  goed idee”, zegt ze terwijl  ze diep inademt en haar rug  recht, “dat vindt tante Lot  altijd zo fijn.” Ze probeert  een stralend gezicht op te  zetten terwijl ze zich  losmaakt uit haar eigen  gedachten en je in de ogen  kijkt.

Parentificatie bij kinderen, ook in liefdevolle gezinnen

En zo kan het gebeuren dat  een jong kind in een  liefdevol gezin met adequate  ouders zonder dat iemand het  door heeft parentificeert.  Het kind kent als geen ander  de psychische nood van zijn  ouders en besluit -onbewust-  om in emotioneel opzicht voor  zijn ouders te zorgen.  Doordat het kind niet alleen  alles voelt, maar ook al heel  jong de verschillende  perspectieven en intenties  kan begrijpen, is het geneigd  om de eigen emoties en  behoeften weg te  rationaliseren. In sommige  gevallen betekent dit dat er  bouwstenen in het  hechtingsproces worden  overgeslagen. Deze kinderen  groeien op tot dienstbare  volwassenen die structureel  aan hun eigen behoeften  voorbij te gaan, wat hen  kwetsbaar kan maken voor  bijvoorbeeld burn-out. Het  zijn de volwassenen die maar  gaan en gaan, alles weggeven,  voor iedereen klaar staan.  Zij zijn tot alles in staat,  behalve af en toe stoppen,  stilstaan, de ander aankijken  en vragen: “wil jij mij nu  even dragen?”.

Esther Bekker

Esther is  Orthopedagoog, moeder van  drie hoogbegaafde kinderen en  eigenaar van Scope  Expertisecentrum  Hoogbegaafdheid. Scope is er  voor hoogbegaafde kinderen en  hun ouders. Scope biedt  intelligentieonderzoek,  beelddenkonderzoek,  dyslexieonderzoek, remedial  teaching, kindtherapie en  opvoedingsondersteuning. Voor  meer informatie, zie: www. expertisecentrumhoogbegaafdhei d.nl

Expertisebijeenkomsten, seminars of trainingen op maat over vroegsignalering, parentificatie, hoogbegaafdheid, grootluisteren en/of Liefdevol Leiderschap?

Wil je, als ouder, leren hoe je je kinderen positief grootluistert en tegelijkertijd je grenzen goed bewaakt? Kijk dan in onze agenda en schrijf je in voor één van onze volgende luistertrainingen of trainingen motiverende / cruciale gesprekken. Op verzoek bieden we ook de workshop ‘De Charme van het opvoeden van een hoogbegaafd kind’ aan.

Voor gemeentes en maatschappelijke organisaties organiseren Haagse Hoogvliegers en het Expertise centrum Hoogbegaafdheid workshops, trainingen, seminars of evenementen op maat voor bijvoorbeeld:  ouders, leerkrachten, artsen, maatschappelijk werkers en vroegsignaleerders. Bel Petra Hiemstra op 06-33803867 of mail naar: petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl

Je hebt altijd twee keuzes: acceptatie van de status quo of actie ondernemen.
Wat je ook kiest: vlieg hoog, vlieg vrij  en vlieg vrolijk de dag door!