“Heb jij wel eens van ‘overleg’ gehoord!?” vraagt mijn lief me regelmatig. Hij zal de eerste zijn om te erkennen dat samenwerken niet mijn grootste kwaliteit is. Ik ben ook niet voor niets ondernemer geworden. Het snel met mezelf eens zijn en beslissingen kunnen nemen, scheelt een hoop tijd en gedoe. Ik geniet in hoge mate van de vrijheid om die ik heb om mijn bedrijf en visie te ontwikkelen. Als ondernemer kan ik mezelf alle tijd, ruimte, leegte en stilte geven, die ik nodig heb om zaken te ‘processen’, bestaande patronen te onderzoeken en nieuwe te ontdekken of ontwikkelen. In de 10 weken ’tussentijd’ die ik mezelf jaarlijks ‘gun’, probeer ik als een adelaar zowel diep als ver te kijken: in mezelf en naar de wereld om me heen. Deze tussentijd, waarin ik niets ‘verdien’ maar wel in inzichten groei, draagt in hoge bij aan het ontwikkelen van mijn meesterschap.
Meer en meer realiseer ik me echter dat het deze Meesterschapsfase is, die maakt dat deze lang gekoesterde vrijheden, talenten en ontwikkelde professionaliteit, niet langer volstaan om te doen wat ik te doen heb, in dit leven. Als ik écht mijn Liefdevolle Leiderschap wil uitoefenen op het hoogste niveau, ten behoeve van het grotere geheel (en dat wil ik), kan ik dat simpelweg niet alleen. De grote maatschappelijke transformaties waar we collectief voor staan, zullen als een ‘zwerm’, lees: in intuïtieve en vrije vogelvlucht samen met vele anderen, tot stand komen.
Dit vraagt om het herzien van mijn eigen visie op de concepten ‘samenwerken en leiderschap’. Hoe stem ik me in deze nieuwe tijd af op anderen? Wanneer neem ik de leiding, hoe doe ik dat en wanneer geef ik het stokje over? Hoe kan ik mijn bijdrage leveren in samenspel met anderen? In dit artikel onderwerp ik mezelf aan een solo-interview over solitair samenwerken versus teamgeluk.
door Petra Hiemstra, 20 augustus 2018
Werk je eigenlijk samen? Natuurlijk! Bij voorkeur met mensen die zijn zoals ik: zelfstandig, ambitieus, ondernemend, verantwoordelijk, positief, perfectionistisch, liefdevol, betrouwbaar, eerlijk en trouw aan hun relaties. Type ‘een man een man, een woord een woord‘. Groots in denken en doen. Zorgvuldig en eloquent in woordgebruik. Hartelijk in doen en laten. Dat schakelt lekker snel en soepel. En is bovenal gelijkwaardig en inspirerend. Je zou het solitair samenwerken kunnen noemen. Mijn collega’s en ik hebben allemaal ons eigen bedrijf en bundelen onze krachten waar dat kan en passend is. In de afgelopen acht jaar heb ik de groep mensen met wie ik regelmatig samenwerk uitgebouwd tot zo’n 15 collega trainers en coaches.
Hoe verhoudt ‘solitair samenwerken’ zich tot Liefdevol Leiderschap?
Hmm. Goede grootluister-vraag! En je hebt gelijk. Ik leid Liefdevolle Leiders op om zich vanuit een goed uitgelijnd innerlijk en liefdevol zelf, te richten op het ‘wat’ en ‘waarom’ van hun zielsbestemming. Zodat ze het concrete ‘hoe’ zoveel mogelijk kunnen overlaten aan anderen. Voor de grote maatschappelijke transformaties die onze tijd, humaniteit en aarde nodig heeft, hebben we miljoenen mensen nodig. Dus dat kunnen we ook niet alleen. En samen dragen, maakt het proces ook veel leuker en lichter. Vanuit deze visie kunnen zij en ik ‘schaaldrager’ zijn van innovaties en van organisatorische, maatschappelijke en/of systemische transformaties. Ik geloof in ‘practise what you preach‘. Dus initieer ik projecten waarin ik mezelf kan bekwamen in leiderschap.
In het klein, op meso/wijk niveau, heb ik zo’n transformatie vormgegeven bij Quartier Laak. Deze stichting heb ik samen met Sandra en Jurienne opgericht. Het mooie aan onze samenwerking was dat deze samenwerking volstrekt organisch verliep. Wij deelden dezelfde waarden, visie én theezakjes, en waren bovenal complementair in talenten. We voelden alle drie een sterke innerlijke wens om Laak te laten uitgroeien tot het meest duurzaam fraaie Quartier Latin van Den Haag. Dat was en is de Positieve Waarde Propositie. Sandra was directeur, sterk in politiek-bestuurlijk denken en schakelen. Jurienne groeide uit tot een excellent duurzaamheidsexpert en netwerker in het veld. Ikzelf was (en ben) goed in visie en fondsenwerving. In drie jaar tijd bouwden we samen een waarde creërend netwerk uit van 3 organisatoren naar 4000 leden uit de hele wijk. Inmiddels telt de lijst 15.000 mensen! Samen organiseerden we themagerichte MatchMarken. Wat ik bij QL heb mogen ervaren is dat als je collectief een positieve waardepropositie deelt en samen vormgeeft, er ongelooflijk veel tot stand kan komen. Het heeft me steeds opnieuw verbaasd hoe fijn we werden gesteund door de gemeente, fondsen en bedrijven en hoe immens veel positieve energie en creativiteit er vrij kwam in onze (relatieve achterstands)wijk, door onze aansprekende doelstellingen. In enkele jaren hebben we op vele verschillende manieren het benutten en uitwisselen van lokale menskracht, middelen en materialen een enorme impuls gegeven.
In 2018 heb ik besloten om vanuit Haagse Hoogvliegers, mijn bedrijf, mijn eerste project op macroniveau op te pakken. Dat wordt het congres/de expertmeeting rond ‘Holistische Zorg 2030’ op 28 november in Den Haag. Daar willen we ongeveer 150 hoogvliegers en experts op diverse terreinen van holistische zorg, uit het reguliere medische circuit en het alternatieve circuit, samenbrengen. Om samen te onderzoeken welke volgende stappen we kunnen zetten op individueel, organisatorisch en maatschappelijk/systemisch niveau. Ik zeg weer ‘we’ want ook voor dit project werk ik samen met drie medeorganisatoren en een steeds groter groep potentiële sprekers, verbinders, gastvrouwen en deelnemers.
Dan kun je toch best sociaal samenwerken?
Hmm. Nu ik er zo over nadenk. Inderdaad. Ik kán het wel. 🙂
Wat heeft jou geholpen bij het ontwikkelen van je samenwerkingsvaardigheden?
De basis voor het leren zien van de kwaliteiten van anderen, is gelegd tijdens mijn studie aan de Hogere Europese Beroepen Opleiding. Ieder jaar deden we een project en werd van ons verwacht dat we goed reflecteerden op onze eigen rol, aanpak etc. Daar leerde ik vertrouwen op de creatieve kwaliteiten van mijn teamleden. Sterker nog: ik werd nieuwsgierig! Ik heb zo vaak het geluk gehad met buitengewoon creatieve mensen te mogen werken. Heerlijk! En die nieuwsgierigheid heb ik nog steeds: Hoe vullen we elkaar aan? Wat vind jij écht leuk om te doen? Waar wil je in groeien? Of het nu studenten zijn die opdrachten verzorgen voor Haagse Hoogvliegers, collega’s of projectpartners, ik zoek bij ieder individueel lid datgene op waar het voor hem of haar écht over gaat. Waarin hij/zij zich wil ontwikkelen. Dan verrassen zij me gegarandeerd met gezichtspunten of vormgeving die ik zelf nooit had kunnen verzinnen. Dat voelt heerlijk complementair. Nu, 20 jaar later, kan ik de organische werking en tijdsdimensies van projecten ook beter aanvoelen. Kan ik mezelf steeds beter focussen op het ‘wat en waarom’ en het ‘hoe’ vanuit vertrouwen overlaten aan anderen. Dan kan er namelijk zoveel méér! Hoe meer ik loslaat vanuit vertrouwen, hoe vaker de altijd interessante puzzel van ‘Wat moet er wanneer gebeuren? Wie pakt wat op? Wie is waar goed in?’ perfect in elkaar past!
Ook heel helpend was en is, is teamcoaching. Ik kreeg veel inzicht over mijn eigen leiderschapsstijl en leiderschaplacunes door een persoonlijke-coaching-met-paarden-sessie door Bianca van der Voort. Bij ons QL-team kwamen er waardevolle patronen aan het licht tijdens een sessie met Gemma van Stekelenburg. Ook Aletha Steijns en Paul Engel hebben ons als teamcoaches bijgestaan. Hun vragen hielpen ons om onze beelden voor de toekomst letterlijk en figuurlijk helder te krijgen. Recentelijk bood Anja Wolters aan ons ‘Holistische Zorg Congres team’ met het systemisch onderzoeken welke vragen en knelpunten er zijn voor het congres wat we willen organiseren. Zeer waardevol en inzichtrijk!
Samenwerken vanuit mijn hoofd, omdat ik wéét dat het nodig en nuttig is, is één. In mijn huidige fase van Meesterschap heb ik mij tot doel gesteld ook meer geluk te ontlenen aan het werken met anderen en juist de rijkdom van al onze talenten te omarmen. Het grappige is dat ik deze insteek bij veel van mijn gesprekspartners van rond de 40 herken. Waren we als ’talent’ en ‘professional’ vooral solitaire samenwerkers, vanaf 40 worden we geluksmagiërs. Rond de 40 staan we voor de keuze. Blijven we het doen zoals we altijd hebben gedaan? Of vraagt Meesterschap meer van ons? Als we onze dromen willen realiseren, hoe krijgen we dan tenminste 300.000 mensen zover dat ze ons ons gelijk ook gunnen? Sterker nog: dat zij samen met ons aan idealen en dromen willen werken?
Het vorm en inhoud geven aan grote maatschappelijke transities kan eenzaam zijn. Een-zaam kunnen zijn is ook nodig, schreef ik al eerder in het geluk van eenzaamheid. In de zin van een-zijn met jezelf. Als hoogvliegers zijn we onze tijd soms ver vooruit. Zien we ver voorbij onze huidige grenzen en mogelijkheden. Het is niet altijd makkelijk om de liefdevolle discipline en het geduld op te brengen om als we het einddoel als gezien hebben, ook het politiek-bestuurlijke spel te spelen om het einddoel ook samen met vele anderen te realiseren. Daar komt veel bij kijken. Van ‘zelf doen’ naar ‘laten doen’ is een diepgaand innerlijk proces, wat met rouw gepaard kan gaan. En rouw is rauw. Echter, zowel ik én mijn coachees merken: gezamenlijk onze eigen weg gaan is steunender en leuker dan we dachten! Ik leer van jou, jij leert van mij. Ik steun jou, jij steunt mij. Ieder van ons zal onderweg veranderen. Wederkerige aanraakbaarheid maakt rijk.
Binnenkort wil ik daarom het recent uitgekomen spel ‘Team Geluk’ van Leo Bormans uitproberen, met mijn huidige team.
Leo Bormans, zelfbenoemd Ambassadeur van geluk en levenskwaliteit, is bekend van onder andere het wereldwijd verkochte boek Geluk – The World Book of Happiness. Europees Voorzitter Herman Van Rompuy heeft het boek cadeau in 2012 gedaan aan alle wereldleiders met de vraag “geluk en levenskwaliteit” ook op de politieke agenda te zetten. Ook schreef Bormans het waardevolle voorleesboek over emoties ‘Geluk voor Kinderen’.
In 2018 heeft Bormans een spel op de markt gebracht: Team Geluk. Zijn stelling is: ‘Een gelukkig team geeft een goed gevoel, geeft de kans je op jouw manier te engageren en geeft meer richting en zin aan je leven‘. Het spel bestaat uit kaarten met vier onderdelen die samen het woord TEAM vormen:
TOETS. Je geeft een compliment aan een ander teamlid door een kaart te kiezen met daarop een positieve kracht van hem of haar.
EIGENAARSCHAP. De ontvanger gaat na of hij die kracht herkent en erkent als iets van hem of haar.
ACTIE. Het team gaat na hoe het van deze eigenschap ook een sterkte van het team kan maken. De kaart geeft daarvoor drie voorstellen en een 10 dagenopdracht.
MEER EN MINDER. De ontvanger krijgt één tip om meer met zijn positieve eigenschap te doen en één tip om uit te kijken voor de valkuil van zijn eigenschap.
Het lijkt me waardevol om dit spel met ons team te spelen. Wat me erin aanspreekt is dat het spel tot doel heeft de positieve krachten van éénieder én die van de groep als geheel te herkennen en te versterken ten behoeve van de goede werking van het team. Het spel bevat 56 kaarten met inzichten en eenvoudige activiteiten waar elk team makkelijk mee aan de slag kan.
Stuur dan een mail met in de titel: TEAM GELUK naar: petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl en vermeld in de mail je adresgegevens. De set kaarten wordt verloot onder de eerste 10 reacties na verschijning van dit artikel in de nieuwsbrief.
Je kunt dit spel ook direct bestellen, bij bol.com, managementboek.nl of bij Leo Bormans zelf.