De Great Reset? – Die is er al!

…….en wat politici kunnen leren van coaches

In het kort

• 7 miljoen burgers en bedrijven werken al aan een inclusieve duurzame samenleving;
• Nederland maakt zich op voor aansluiting bij de Well Being Economy Alliantie;
• Politici moeten nu pijn durven doen voor meer collectief welzijn later;
• Een duurzaam regeerakkoord richt zich op de lange termijn (komende generaties);
• Burgers nemen het voortouw bij het vormgeven van ministeries voor de Nieuwe Tijd.

15 maart 2021, door Petra Hiemstra, Jelleke de Nooy van Tol, Gerda Deekens en Ivy de Bruijn

In het FD van 23 februari is Jean Dohmen sceptisch. De Great Reset, de grote vergroening van onze planeet waar Klaus Schwab vanuit het World Economic Forum voor pleit, die komt er niet. Politici zouden zich te zeer focussen op het blussen van de pandemische brand, in plaats van dat ze de crisis aangrijpen om DE vraag te stellen: waartoe nodigt deze crisis ons nu écht uit? Zo blijven de fundamentele hervormingen achterwege en wordt de crisis onvoldoende benut als hefboom voor noodzakelijke en gewenste veranderingen. Hoe komt dat? En is het wáár wat hij stelt?

Het gevaar van ingezogen zijn

Iedere coach, psycholoog en psychiater leert in de opleiding: pas op dat je niet ingezogen raakt in het verhaal van de cliënt. Diens existentiële problemen zijn soms zo groot en overweldigend, dat je beiden het zicht op zowel de positieve onderstromen áls op een positief toekomstperspectief verliest. Het is dan zaak voor de gespreksleider om de cliënt al vragenderwijs ‘groot te luisteren’. Zo voelt deze zich uitgenodigd om zich opnieuw bewust te worden van alle waarden en kwaliteiten die hij uit het verleden heeft meegekregen en waarop hij mag vertrouwen voor de toekomst. Het helder visualiseren of verwoorden van een positief toekomstperspectief maakt het makkelijker om:

(1) niet meer dienende patronen, ritmes en routines los te laten, en;
(2) concrete, haalbare stappen te zetten die het gewenste doel dichterbij brengen.

En dat laatste is precies wat de nieuwe regering, die voor grote opgaven staat, gaat helpen.

De (in)formateur als grootluisteraar

Op nationaal niveau ligt de grootste troefkaart voor de gewenste transformatie naar een stille(re), inclusieve, schone, sociale en circulaire samenleving in de handen van onze (in)formateur(s). Zij kunnen ons land straks de goede kant op loodsen door nieuwe politici drie grootluistervragen voor te leggen:

1. Wat is er nodig om meer collectief welzijn te bewerkstelligen en welke pijn ben je daartoe bereid te doen op korte termijn (ten bate van de lange termijn)?
Leestip: De verfrissende smaak van zure appels – over Pijnmanagement van Mathilde Maas Kuper

2. In hoeverre wil je je vermogen tot ‘Kathedraal denken’ vergroten en bij al je beslissingen rekening houden met het geluk en de gezondheid van de komende 7 generaties?
Leestip: De Goede Voorouder – Roman Krznaric

3. Als jij in het nu te vormen transitiekabinet minister mag worden van een zelfgekozen ministerie, waar kies je dan voor, wat ga je doen en met wie?
Leestip: Ministeries voor de Nieuwe Tijd – Petra Hiemstra

Positieve onderstromen bieden perspectief

Gerda Deekens – “Bij MAEX (de Maatschap­pelijke AEX) zijn inmiddels ruim 2200 sociale initiatieven en ondernemingen geregistreerd die aan ruim 7 miljoen mensen welzijnswaarde leveren. Elke organisatie die bij ons is aangesloten, stelt een Social Handprint op waarmee zij hun positieve bijdrage aan de Duurzame Ontwikkelings-doelstellingen (ofwel de SDG’s, de Sustainable Development Goals)) en de brede welvaart inzichtelijk en zichtbaar maken. Als we al deze initiatieven bij elkaar optellen, wordt een enorme waarde en vitale kracht zichtbaar die politici en bestuurders meer dan voldoende vertrouwen mag geven dat ‘The Great Reset’ in ieder geval in ons land volop gaande is. Er is meer dan voldoende basis.”

Transitie van lineaire naar organische groei

Jelleke de Nooy van Tol merkt vanuit De Transitiemotor twee zaken op. Aan de ene kant lijken we niet in de gaten te hebben hoe zeer de-economie-die-er-is in stand wordt gehouden door de door lobby’s gestuurde ‘zachte heelmeesters’. Zij blijven het adagium van ‘eindeloze lineaire groei’ verdedigen, terwijl we al lang weten dat dat niet meer past bij de huidige tijd. De ‘World Overshoot Day’ lag in Nederland in 2020 al op 3 mei. Dit betekent dat als we onze ecologische voetafdruk in lijn willen brengen met wat de aarde ons kan geven, we alle mensen, middelen en materialen volledig en versneld moeten gaan inzetten op de transformatie naar een 100% natuur inclusieve, regeneratieve en circulaire economie per 2030. En dat kan!

De positieve kant van de medaille laat namelijk zien dat de transitie naar zo’n ‘Well Being’ Economie. We zien haar in de vele grote initiatieven, organisaties en coalities die concreet vorm geven aan nieuwe, duurzame, sociale en ecologische manieren van werken, produceren, consumeren en besluitvorming. Zoals: het Deltaplan Biodiversiteitsherstel, de TransitiecoalitieVoedsel, bureauburgerberaad.nl, Worldconnectors, EarthCharter Nederland, SpringTij, de Jonge Klimaatbeweging, Global Compact NL en Oss4GlobalGoals.

Het ‘Tipping Point’ voor deze beweging naar het Nieuwe Collectieve Duurzame Normaal, ligt heel dichtbij. Zeker als politici dit proces actief gaan faciliteren en gaan sturen op Brede Welvaart Doelstellingen (zoals vastgelegd in de SDG’s) in plaats van het BNP, zoals als dat in Schotland, IJsland en Nieuw Zeeland op dit moment met succes gebeurt.

Een Duurzaam Regeerakkoord voor de komende 4 tot 400 jaar

Ivy de Bruijn: “Vanuit onze netwerkorganisatie SDG Nederland geloven wij dat lokale, regionale, nationale en internationale belangen samenhangen. Op dit moment hebben we nog geen kabinetsbreed gedragen Nationaal Actieplan waarin Nederland zegt: zo gaan wij invulling geven aan die 17 Duurzame Doelstellingen. Dat willen wij wel. Immers: heldere doelstellingen op de korte én de hele lange termijn maken het mogelijk om voortgang goed te monitoren en tijdig bij te sturen. Daarom pleiten wij voor een Duurzaam Regeerakkoord met doelstellingen voor de komende 4 jaar én voor de komende 40 tot 400 jaar. Ons manifest kan nog tot zeker een maand na 17 maart getekend worden op duurzaamregeerakkoord.nl, daarna stappen we ermee naar Den Haag.”

Het maatschappelijk middenveld neemt het voortouw

Petra Hiemstra – In 2020 legde ik 16 leiders uit allerlei sectoren de vraag voor: als jij een eigen ministerie zou mogen vormgeven, waar zou je dan voor kiezen en wat zou je dan gaan doen? Dit  leidde tot het boek Ministeries voor de Nieuwe Tijd. Conclusie: burgers denken véél holistischer dan vaak gedacht en geframed wordt. Als we politiek aan burgers zouden overlaten, is fijn en betaalbaar wonen wél mogelijk. Dan ademen we schone lucht en flaneren we in schone, groene straten. Dan pakken we over 10 jaar geen auto of vliegtuig meer, maar stappen we in een ET3, waarmee we in theorie binnen 2 uur in Beijing kunnen zijn. Als we het boerenverstand de ruimte geven, krijgen onze belangrijkste politiek-bestuurlijke instituties hele andere namen én opdrachten mee. Dan hebben we straks Ministeries voor Verbinding, Nuance, Holistische Zorg, Vitaal Voedsel, de Hele Lange Termijn, Toegankelijkheid, Lokale Gemeenschappen, Natuurlijke Steden, Gezonde Generaties & Gendergelijkheid en Duurzame Delta’s. Dan krijgen we niet één nieuwe minister voor Cultuur, maar krijgt iedere culturele discipline een éigen ministerie.

Burgers pakken beleidsthema’s zelf op

Burgers zijn het wachten beu. Zij nemen het voortouw bij het agenderen en oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Het aantal initiatieven in MAEX groeit dagelijks. Stefanie Blokhuizen, zelfbenoemd Minister voor Wonen, presenteerde op 11 maart, op basis van uitgebreid volksonderzoek, 7 oplossingen waarmee we nationaal kunnen zorgen voor een betaalbare, uitmuntend (geluid)geïsoleerde, energiepositieve woningvoorraad, die omringd wordt door Duurzaam Fraai Groen. Michel Scholte, door MVO Nederland verkozen tot Minister van de Nieuwe Economie, zet zich in voor echte prijzen’. Klaas Sietse Spoelstra zet zich in Noord Nederland met anderen in om te komen tot een ‘Ministerie van de Toekomst’ dat zich richt op het realiseren van brede welvaart in de Blue Delta zoals ze de Noordelijke kustregio noemen.

Zullen we?

Dus ja. Dohmen heeft gelijk. Als we de bal voor het doel laten liggen, blijft alles zoals het was en gaan we terug naar het oude normaal in plaats van vooruit naar het nieuwe. Echter, als we luisteren naar (en gehoor geven aan) alle positieve onderstromen die er óók zijn, en als we ‘liefdevol pijn durven doen’, is een Positief Toekomst Perspectief dichtbij én haalbaar. Daarvoor hoeven wij allemaal op vele punten maar een klein tikje, een klein duwtje (extra) te geven. Te doen toch? Of in de woorden van dichteres Merel Morre in De Toekomst:

ga er maar aan staan
het is aan jou
en aan mij

zullen we
dat tikje
dat duwtje
dat beetje
dat telt

net anders
beter
dan ooit voorspeld

Schrijvers

Petra Hiemstra
Directeur van Haagse Hoogvliegers
Bestuurskundige, Executive Coach
06-33803867
Petra.hiemstra@haagsehoogvliegers.nl
Schrijver van Ministeries voor de Nieuwe Tijd

Jelleke de Nooy van Tol
Directeur Catalyst4Change
Aanjager Transitie­Motor
Schrijver van Heel de Wereld & Niet Normaal en hoe’t anders kan …
06-47760149
info@jellekedenooy.nl

Gerda Deekens
Oprichter en directeur van MAEX
Bestuurder, systemisch coach
06-52048927
gerda@maex.nl

Ivy de Bruijn
Communitybuilder SDG Nederland
Projectleider Duurzaam Regeerakkoord
Jurist en oprichter van het Powerful Girls Project
06-52368540
ivy@sdgnederland.nl

Reacties