De kunst van het vragen – Durf te vragen en verrijk je leven I Boekbespreking

De kunst van het vragen – Durf te vragen en verrijk je leven – Artiest, zangeres, songwriter, activiste Amanda Palmer was de eerste die via crowdfunding succesvol een miljoen dollar ophaalde voor een nieuw album. In haar boek The Art of Asking beschrijft ze hoe ze De Kunst Van Het Vragen leerde. Ze deelt waardevolle lessen en geeft eerlijk inzicht in mooie ontmoetingen én in de tegenstand die haar crowdfundingsacties opleverden.

In dit artikel lees je een samenvatting van de voor mij belangrijkste inzichten.

door Petra Hiemstra, 26 juli 2024

De kunst van het vragen

Amanda: “Bijna elke belangrijke ontmoeting tussen mensen komt in feite neer op de handeling, en de kunst, van het vragen. Vragen is bij uitstek de fundamentele bouwsteen van elke relatie. En vragen is in wezen een vorm van samenwerken. We vrágen elkaar – onze bazen, onze echtgenoten, onze werkgevers – voortdurend en meestal indirect, zonder woorden, om  dingen zodat we de relatie met elkaar kunnen opbouwen en in stand houden.
Wil je me even helpen?
Kan ik je vertrouwen?
Ga je me besodemieteren?
Weet je héél zeker dat ik je kan vertrouwen?

En heel vaak komen al die vragen voort uit een diepere laag, uit onze fundamentele menselijke behoefte om te weten: hou je van me? 

Dat maakt het ook moeilijk om ergens om te vragen. Voor zover ik kan zien, is het niet zozeer de handeling van het vragen zelf die ons verlamt, maar wat er onder ligt: de angst om kwetsbaar te zijn, om afgewezen te worden, om behoeftig of zwak over te komen. De angst om te worden gezien als een last in plaats van een productief lid van de gemeenschap. Het wijst er in wezen op hoezeer we van elkaar verwijderd zijn.

De Amerikaanse cultuur in het bijzonder heeft bij ons het bizarre idee ingeprent dat vragen om hulp neerkomt op toegeven dat je hebt gefaald, Maar een aantal van de machtigste, succesvolste, meest bewonderde mensen van de wereld lijken wat mij betreft iets gemeen te hebben: ze vragen voortdurend, en dat doen ze creatief, barmhartig en elegant.

En het is natuurlijk ook zo: als je iets vraagt, is er altijd de mogelijkheid dat je een nee te horen krijgt. Als we dat nee niet toelaten, vragen we eigenlijk niet, maar zijn we aan het bedelen of eisen. Maar het is de angst voor het nee die velen van ons de mond snoert.

Kritiek op crowdfunding – het is een vorm van digitaal bedelen

“Mijn Kickstarater was opvallend succesvol. Mijn sponsors – het waren er bijna 25.000 – volgen mijn persoonlijke verhaal al jaren. Ze wilden heel graag meehelpen om me onafhankelijk te maken van mijn platenmaatschappij. Maar naast de ademloze telefoontjes van verslaggevers die nog nooit van me hadden gehoord (dat verbaast me niets, omdat er nog nooit en letter over mij in Rolling Stone had gestaan) en me vroegen waarom al die mensen me toch hielpen, werd ik verrast door een aantal negatieve reacties die ik kreeg op het succes ervan. Toen ik mijn campagne lanceerde, raakte ik regelrecht verzeild in een bredere culturele discussie die al enige tijd woedde over de vraag of crowdfunding überhaupt wel zou moeten mogen; sommige critici veegden het van tafel als een schaamteloze vorm van ‘digitaal bedelen’.

De kunst van het vragen – het verschil tussen vragen en bedelen

Mensen die vertellen over hun ervaring met straatmuzikanten in hun stad, zien fooien die ze in de hoed gooien niet als liefdadigheid, maar als betaling voor een dienst. Als vragen een vorm van samenwerken is, is bedelen een vorm van eisen waarbij minder contact is: bedelen kan de gever geen waarde opleveren: er komt per definitie geen uitwisseling bij kijken.

Bedelen wordt gezien als: manipulatie, wanhoop, minderwaardigheid, dierlijk, uitzichtloos, manipulatief, schuld en schaamte.

Fundraising rond de financiering van dromen wordt als ‘klaplopen en brutaal’ gezien: “Iedereen heeft dromen. Je moet er gewoon aan werken en niet verwachten dat anderen de rekening betalen.”

De woorden die geassocieerd worden met vragen zijn: waardigheid, eerlijke communicatie, samenwerken, uitwisseling, kwetsbaarheid, wederkerigheid, wederzijds respect, troost en liefde. Vragen is een daad die getuigt van intimiteit en vertrouwen.

Wie zonder schaamte ergens om kan vragen, ziet zichzelf in samenwerking met – in plaats van een wedstrijd verwikkeld met – de wereld.

Beschaamd om hulp vragen betekent:
Jij hebt de macht over mij. 

Als ik om hulp vraag, ben ik niet genoeg. Als ik om hulp vraag, ben ik zwak.

Neerbuigend om hulp vragen betekent: Ik heb de macht over jou.
Met dankbaarheid om hulp vragen betekent: Wij hebben de macht om elkaar te helpen.”

Geen wonder dat zovelen van ons niet eens de moeite nemen om ergens om te vragen. Het is te pijnlijk.

De kunst van het vragen – als je vraagt, vraag dan vanuit vertrouwen en beleefdheid

“Zelf wil ik mensen niet dwingen om me te helpen. Ik wil mensen de mogelijkheid geven me te helpen. Als ik vraag, wil ik vragen vanuit vertrouwen en beleefdheid. Als ik dat doe, heb ik gemerkt dat fans die mij, mijn kunst en projecten steunen, niet klagen, maar vertrouwen op het proces. Zij, als begunstigers, geven mij geld. Ik, als kunstenaar, geef hen geschenken terug in de vorm van kunst, muziek, verbinding, persoonlijk contact, empathie, hoop of begrip. Vaak is dat genoeg. Als je kunst één enkel hart raakt en één enkele zenuw beroert, zul je mensen stilletjes jouw kant op zien komen en op je deur horen kloppen. Laat hen binnen. Zeg tegen hen dat ze hun vrienden mee moeten nemen. Als het even kan: geef hen dan wijn. Als je genoeg van mensen houdt, zullen ze je alles geven.”

Fundraising en friendraising draaien om wederkerigheid en verbondenheid 

“De essentie van crowdfunding is dat je jouw menden vindt. Jouw luisteraars. Jouw lezers. Dat je kunt maakt voor en met hen. Niet voor de massa. Niet voor de recensenten. Maar voor je steeds breder wordende vriendenkring.. Als je niet sociaal bent – en een heleboel kunstenaars zijn dat niet – dan krijg je het moeilijker. Risico is de belangrijkste kostenpost van menselijke verbondenheid.

Het belang van dankbaarheid en het gevoel van genoeg

Palmer: “Als levend standbeeld leerde ik dat het essentieel is, dat ik me dankbaar voel voor de mensen die blijven staan of luisteren, in plaat van energie te verspillen aan boos worden op de meerderheid die doorliep. Dankbaarheid voelen was een vaardigheid die ik ontwikkelde op straat en met me meenam naar de muziek industrie. Ik heb nooit het doel gehad om het iedereen die voorbijliep naar de zin te maken of iedereen die naar de radio luisterde. Het enige wat ik nodig had, waren … een paar mensen. Genoeg mensen. Genoeg mensen om het de moeite waard te maken om de volgende dag terug te komen, genoeg om de huur te betalen en eten op tafel te kunnen zetten. En genoeg om door te gaan met kunst maken.”

Mannen en vrouwen schamen zich voor verschillende zaken

In haar boek verwijst Palmer naar het onderzoek dat Brene Brown deed rond schaamte. Zij ontdekte dat vrouwen schaamte voelen rond het idee ‘dat ze nooit genoeg’ zijn: thuis, op het werk en in bed. Nooit knap genoeg, slim genoeg, dun genoeg en nooit goed genoeg. Dat maakt het lastig om het gevoel te krijgen dat je betaald mag worden voor hetgeen je doet of brengt.

Emily Amanatullah, een studente bedrijfskunde, ontdekte dat als vrouwen voor zichzelf onderhandelen, ze gemiddeld 7.000 Dollar minder vragen dan mannen. Maar als ze namens een vriend of vriendin onderhandelen, vragen ze net zoveel als mannen. Amanatullah ontdekte dat vrouwen zich  vooral bekommeren om ‘het beheer van hun reputatie’ en zich zorgen maken dat als ze aandringen op meer geld, dat ‘hun imago zou beschadigen’. Deze angst blijkt gerechtvaardigd omdat uit ander onderzoek blijkt dat zowel mannelijke als vrouwelijke managers minder snel willen werken met vrouwen die onderhandelen tijdens een sollicitatiegesprek.

Brown vond dat mannen vooral de neiging hebben om schaamte te voelen rond de angst om ‘zwak over te komen of de angst om voor mietje uitgemaakt te worden’.

De ZOEK EEN BAAN belediging

Palmer: “Mensen voelen zich fundamenteel ongemakkelijk bij artiesten of personen die vragen om een rechtstreekse uitwisseling. (…) Van alle beledigingen die mijn kant op worden geslingerd, doet ‘ZOEK EEN BAAN’ het meeste pijn. Mijn ego krimpt ineen bij de hoeveelheid mensen die me vertellen dat ik een waardeloze, hebberige narcist ben, die mijn fans geld aftroggelt en beter een baan kan zoeken. Ik ervaar dat ‘advies’ als een aanslag. Vat het persoonlijk op. Voel me erdoor verlamd en in de verdediging gedrongen. Ik HEB IMMERS AL EEN BAAN. I k  B E N   A A N   H E T   W E R K. Ik betaal de mensen met wie ik werk.

Natuurlijk: een levend standbeeld of muzikant zijn, is een rare baan. Een baan die ik uit het niets gecreëerd heb, zonder toestemming van een hogere autoriteit. Maar mensen betalen me. Dan is wat ik doe toch … werk? Een baan?”

Ook geschenken aannemen en (door)geven is een kunst

Palmer: “Onze eerste taak in het leven is om de geschenken te herkennen die we al hebben, om de ‘donuts’ aan te nemen die op ons pad komen terwijl we die geschenken cultiveren en gebruiken, en on daarna om te draaien en die geschenken uit te delen. Soms in de vorm van geld, soms tijd en soms liefde, weer terug in de puzzel van de wereld. Onze tweede taak is te accepteren waar we ons op elk moment in de puzzel bevinden. Dat kan moeilijk zijn. (…) Soms is het jouw beurt om ergens voor te vragen. Soms is het jouw beert om ergens om gevraagd te worden.”

In haar boek citeert Amanda Palmer Lewis Hyde, die in 1983 het boek The Gift uitbracht en in zijn werk zijn ideeën over ‘de handel van de creatieve geest’ uitwerkt. Hyde verklaart de term ‘indiaanse gever’ en vertelt dat een indiaans stamhoofd een Engelsman in zijn wigwam verwelkomde en, als gebaar van vriendschap, een pijp met zijn gast rookte. Waarna hij de pijp cadeau deed. De pijp, een waardevol kleinood, is voor het stamhoofd een symbolisch vredesaanbod dat voortdurend van stam tot stam wordt doorgegeven en nooit echt aan iemand ’toebehoort. De Engelsman begrijpt dat niet, is alleen maar blij met zijn nieuwe bezit. En is daardoor verbijsterd, als het volgende stamhoofd een paar maanden later terugkomt in zijn huis, en nadat ze samen een pijp hebben gerookt, verwachtingsvol naar zijn gastheer kijkt om van hem de pijp terug te krijgen. De Engelsman begrijpt niet dat iemand zo bot kan zijn dat hij verwacht iets te krijgen wat aan hem toebehoord. Hyde concludeert:

“Het tegenovergestelde van een ‘indiaanse gever’ zou iets zijn als een ‘blanke vasthouder’… dat wil zeggen, iemand die het instinct heeft om eigendom uit de roulatie te halen … De oorspronkelijke indiaanse gever begreep een fundamentele eigenschap van het geschenk: bij alles wat we hebben gekregen is het de bedoeling dat het weer wordt weggegeven. Niet dat we het houden. Het geschenk moet altijd in beweging blijven.”

Ted-talk Amanda Palmer

Bekijk hier haar TED -talk over de kunst van het vragen

Meer lezen?

Hoe vraag je op een goede manier om geld als je dat ergens voor nodig hebt?  boekbespreking van het boek Hard Asks Made Easy – How to get exactly what you want van Laura Fredricks, JD