Holistische zorg 2030 – Huisarts Juriaan Galavazi schetst 4 aandachtspunten voor de route

Juriaan Galavazi is holistisch huisarts en coach. In zijn praktijk Medisch Kwartier Naarden Vesting biedt hij zijn patiënten naast reguliere huisartsgeneeskunde ook coaching programma’s aan, waarin hij mensen laat ervaren dat ze zelf een enorme invloed op hun welbevinden hebben.

door Petra Hiemstra, 13 november 2018

In een telefonisch interview vat Juriaan zijn wensen en aandachtspunten voor de route naar een holistisch zorgstelsel in 2030 in vier punten samen. De punten zijn aangevuld met quotes uit eerder door hem geschreven blogs:

1. Als je holistische zorg wilt, moet je het verlangen om te willen overtuigen verlaten
   

Holistische zorg vraagt openheid, inclusiviteit en gelijkwaardigheid – “Zowel reguliere artsen als complementaire zorgverleners hebben dezelfde positieve intentie, namelijk: hun cliënt of patiënt zo goed mogelijk begeleiden in de route naar verbeterde mentale en fysieke gezondheid of juist een waardig levenseinde. Beide vertrekpunten, regulier én complementair, zijn waardevol. Als alle zorgverleners, genees- en heelkundigen elkaar zouden kunnen zien als gelijkwaardig, kan 1+1 3 worden.

De reguliere zorg mag immers waardevolle ‘bewezen effectieve’ medicatie als pijnbestrijdingsmiddelen en antibiotica voorschrijven. En tegelijkertijd kent ook de effectiviteit van ‘bewezen effectieve’ medicatie of behandelingen haar grenzen. De complementaire zorg heeft in de regel nét iets meer tijd én is wellicht net iets beter getraind in het ‘grootluisteren’ van hun cliënten, zoals jullie dat noemen bij Haagse Hoogvliegers.

Veel artsen, coaches, verpleegkundigen en complementaire zorgverleners trainen zichzelf voortdurend om holistisch naar hun cliënten te kijken en luisteren. Door breed waar te nemen en goede vragen te stellen, helpen zij hun cliënten te ontdekken wat hun fysieke of mentale klachten hen eigenlijk willen zeggen. Vervolgens richten zij zich op het versterken van de innerlijke wil tot hernieuwde heelheid, fitheid en zelfwaardering. Zij stellen vragen als: hoe komt het nu dat je juist deze klachten hebt? Wat willen deze klachten je eigenlijk zeggen? Welke eerste stap zou je willen en kunnen zetten? Wie of wat heb je daarvoor nodig?”

Mijn boodschap aan collega’s zorgverleners is: stop met willen overtuigen. De ander mág oordelen en hóeft het niet met je eens te zijn. Ze hoeven je niet leuk en aardig te vinden. Op het niveau van woorden, kennis of diploma’s ga je de ander niet veranderen. Want op welk niveau communiceer je dan? Op het niveau van denken, van gedachten. Wat je dan doet, is dat je vraagt of je past binnen het lijstje van oordelen en meningen van de ander. En zo niet dan ga je nog meer argumenten aandragen waarom de ander het toch écht anders zou moeten zien… Het gaat niet werken. De ander zal altijd redenen aan kunnen voeren waarom het voor hem of haar niet werkt. Laat mensen liever je werk ervaren”.

2. Holistische zorg groeit door bij positieve ervaringen

“Een holistisch zorgstelsel klinkt voor sommige mensen wellicht als hocus pocus. Echter, als heelkundigen kunnen we het mede- en eventuele tegenstanders makkelijker maken. Bijvoorbeeld door hen een sessie of behandeling aan te bieden . Een positieve ervaring die hen anders leert zien, voelen en handelen, blijft hen altijd bij. En maakt hen tot positieve ambassadeurs van jouw werk. Een positieve ervaring maakt dat mensen gaat bewegen. Maar wanneer je als heelkundige of als arts te bang bent om je collega’s aan te bieden zo’n ervaring bij jou op te doen, bijvoorbeeld uit angst voor afwijzing of andere weerstanden, dan zul je je podium en bereik nooit vergroten. En dat zou ontzettend jammer zijn.

Op dit moment worden studenten geneeskunde eerder specialistisch dan holistisch opgeleid. Als we collectief zouden besluiten om het huidige opleidingsstelsel weer te verbreden, kost dat in ieder geval (veel) tijd. En zoals we in alle kranten kunnen lezen, is de nood voor goede ziekenzorg momenteel op bepaalde plekken hoog. De vraag die ik mezelf stel, is: wat kan ik om de complementaire zorg bekender en beminder te maken?”

Als wij, als reguliere én complementaire zorgverleners, besluiten om de komende jaren in onze eigen praktijken een x aantal studenten of artsen ervaring te laten opdoen met ons werk, op welke manier zouden deze interventies dan bijdragen tot collectieve gezondheid, heelheid, fitheid of bijvoorbeeld verkorte wachtlijsten?

“In onze praktijk zijn collega’s altijd van harte welkom om onze holistische en complementaire manier van werken zelf te ervaren. Zo werken de meeste artsen nog steeds met consulten van 10 minuten. Bij ons is dat standaard 15 of 30 minuten. En daarna bieden we patiënten die dat willen coachsessies van een uur aan. In deze gesprekken gaan we diepgaand in op de klacht(en), oorzaak/oorzaken, (gedrags)patronen en mogelijke oplossingsrichtingen. Deze trajecten worden vaak door de patiënt zelf of diens werkgever gefinancierd. Als mensen écht willen, is geld eigenlijk nooit een issue. Wij merken dat het zelf ervaren van onze werkwijze, de eigen nieuwsgierigheid, motivatie en creativiteit van zowel onze patiënten als collega’s prikkelt, om (grote) positieve stappen in hun leven en werk te zetten.”

3. Holistische zorg vraagt van heelkundigen dat zij zichzelf in het licht te zetten

“Als holistisch werkende en complementaire zorgverleners hun eigen werkwijze en toegevoegde waarde beter bij het reguliere circuit bekend willen maken, en vice versa, vraagt dit natuurlijk wel dat zij zichzelf in het voetlicht durven te zetten. Dat zij hun eigen plek durven in te nemen. En dat ze tegen een stootje kunnen.

De meeste zorgverleners die ik ken, zijn excellente coaches. Zij begeleiden hun cliënten uitstekend op de route richting heelheid. Echter, velen van hen hebben nog niet de volle praktijk die zij verdienen. Ik meen regelmatig ‘Kalimero gedrag’ bij collega’s te bespeuren. Gevangen in hun eigen (onbewuste) angst blijven ze vaak onzichtbaar voor de reguliere zorg en ver verwijderd van mogelijkheden tot samenwerking. Sommigen van hen bij wijze van spreken zwaaiend met papiertjes waarop staat wat ze allemaal wel niet aan kennis en kunde hebben opgedaan. Sommige diploma’s zelfs erkend door onze gemeenschappelijke scheidsrechter; de zorgverzekeraar. In de hoop dat ze daar gezien, erkenden gewaardeerd gaan worden voor wat ze toe kunnen voegen.

Mijn mening: ga staan voor wie je daadwerkelijk bent. Voor de onschatbare waarde die je hebt toe te voegen. Besteed niet al je kostbare tijd aan samenwerkingsafspraken, aan het voldoen aan lijstjes, protocollen, registraties, certificaten en contracten met zorgverzekeraars. Je oorsprong ligt in kracht, in eigenwaarde, in overgave en in vertrouwen. Ga daar voor staan. In plaats van te stappen in een systeem dat gebaseerd is op angst en controle. Laat de mensen, de artsen en patiënten, bij jou een ervaring opdoen. Betreed het toneel, zet jezelf in het licht waar je zo vaak over praat.

Liefdeswerkers versus waarheidswerkers

Als ik het anders formuleer, zie ik twee groepen ‘heelkundigen’: de liefdeswerkers en de waarheidswerkers. De eerste groep is kwetsbaarder dan de tweede. Om duurzaam te kunnen helen moet je samen met je cliënt de waarheid achter de klachten durven achterhalen. Dat proces kan pijn doen. Je moet durven benoemen en confronteren. Aan de andere kant heeft de cliënt wellicht zelf oplossingsrichtingen in gedachten die heel anders zijn dan de jouwe. Dat betekent ook dat je als therapeut uiteraard bereid moet zijn om open te staan, jezelf te laten verrassen, te incasseren en ja, soms ook om zelf gekwetst te worden.

Als arts, therapeut of verpleegkundige wil je de autonomie van je cliënt versterken, óók als dat ten koste gaat van de verbinding in je arts-cliënt/coach-coachee relatie. Je hoeft je je cliënten niet aan het handje mee te nemen. Je moet afwisselend kunnen volgen, gidsen en sturen. Kunnen confronteren en complimenteren. En je moet bereid zijn om jezelf regelmatig te laten spiegelen”. “En zo kom ik tot mijn laatste punt:

4. Holistische zorg vraagt de bereidheid om jezelf te laten coachen

Het werk dat ik doe en de samenwerkingen die daaruit zijn ontstaan zijn voortgekomen uit mijn eigen nieuwsgierigheid. De wil om nieuwe ervaringen op te doen. Buiten mijn eigen kaders, gedachten en oordelen om. Hierdoor heb ik zelf kunnen ervaren hoe waardevol verschillende vormen van begeleiding kunnen zijn. Het zelf gecoacht worden, heeft me een schat aan informatie, kennis en kunde opgeleverd die ik nooit uit boeken had kunnen halen. Maar het belangrijkste is dat het me een onverwoestbaar vertrouwen heeft gegeven. De vele sessies die ik zelf heb ervaren, hebben mijn werkwijze in het begeleiden van mensen een mentaal en fysiek gezonder leven enorm verrijkt. En het leuke is, dat ik daar iedere dag de bijzondere resultaten van terugzie in mijn praktijk. Ik was nooit op deze plek uitgekomen als ik niet zelf verschillende werkvormen aan den lijve had ondervonden. En tot op de dag van vandaag werk ik aan mezelf en blijf ik nieuwsgierig naar nieuwe ervaringen om mezelf te blijven ontwikkelen. Alleen via die weg kan ik het weer doorgeven aan anderen.

Van overleven naar leven

Als je als arts of zorgverlener wilt toegroeien naar jouw ideale praktijk en een holistisch zorgstelsel, moet je opvattingen als “Het kan niet anders” of “Zo werkt onze organisatie/ons zorgsysteem nu eenmaal” onder de loep willen nemen. En bereid zijn om deze innerlijk om te buigen. Alleen dan creëer je de ruimte om van overleven naar leven te komen.

De vraag is dus: ben je bereid jezelf te laten coachen om jouw ideale praktijk te verwerkelijken? Gun je iemand de ruimte en nabijheid om je te wijzen op je blinde vlekken als arts en als ondernemer? Om je uit te dagen om je eigen opleidingsroute te kiezen en daarachter te gaan staan? Om risico’s te nemen en leergeld te betalen voor ideeën of projecten die niet lukken?”

Holistische zorg 2030 – Wie is is straks waarvoor verantwoordelijk ?

“De afgelopen decennia hebben we collectief de verantwoordelijkheid voor het organiseren van zorg bij de overheid neergelegd. Dit leidt tot de breed gedeelde opvatting: “ik betaal, dus ik bepaal mijn recht op zorg”. En natuurlijk mogen we trots zijn op ons sociale zekerheidsstelsel. Echter hier gaat wel iets mis. In mijn optiek is ‘de overheid’ vooral verantwoordelijk voor het organiseren van een gezonde (internationale)basisstructuur: schone lucht, vitaal voedsel, een afvalvrije openbare ruimte, voldoende zieken(of heel)huizen voor ziektes waar we niets aan kunnen doen, riolering en fundamenteel onderzoek, dat weer aan ons allemaal ten goede komt. Echter, we kunnen niet alles bij de overheid neerleggen. We zijn zelf verantwoordelijk voor het (weer) heel, fit en gezond worden en blijven! Ik ben benieuwd of er op jullie congres op 28/11 ideeën naar voren komen hoe we die eigen regie bij onszelf en onze cliënten kunnen stimuleren. En welke ideeën er naar voren komen met betrekking tot een nieuw, wellicht veel eenvoudiger financieringsstelsel voor de zorg.”

Meer weten over Juriaan Galavazi?

Klik dan hier: Juriaan Galavazi, Holistisch (huis-)arts en coach

Wil je mede vormgeven aan een holistisch zorgstelsel in 2030?
Kom dan naar onze expertbijeenkomst Heel de mens op 28 november in Den Haag. Je leest er hier alles over.