Japans begrip “Ma” biedt ruimte en tijd in periodes van ‘niet weten’

Als mensen bij ons komen voor coaching hebben zij de wens helder te krijgen wat hen te doen staat in de komende 3, 7 of 12 jaar. We leggen dan aan de hand van de theorie U (Otto Scharmer) het proces uit van persoonlijke, organisatorische en/of zakelijke transformatie die we samen gaan doorlopen. In dit hele proces, zit een belangrijke en waardevolle fase van 'niet weten' die gemiddeld een week of 6 duurt. Het Japanse begrip Ma is op deze periode goed van toepassing. Begrip over de waarde van deze soms weerbarstige fase is waardevol.

In deze periode verhouden onze gesprekspartners zich innerlijk actief tot de drie hoofdvragen waarvoor ze komen: “Wie ben ik? Wat wil ik? En: wat wil het leven van mij?” Voor HR adviseurs en leidinggevenden is het goed te weten dat deze periode bestaat om medewerkers ook de tijd en de ruimte te kunnen geven het proces optimaal te doorlopen. Pas als zij het antwoord hebben verkregen op deze vragen, kunnen we dit concretiseren in helder een persoonlijk ontwikkel- of zakelijk businessplan of in het ontwerpen van een ‘functie op maat’.

Leer weerstand tegen periodes van ‘niet weten’ weerstaan

Tegen deze fase van ‘niet weten’ bestaat bij ons in het Westen vaak weerstand. We begrijpen het niet. Zijn wars van onzekerheid. Willen die innerlijke weerstand tegen het ‘niet weten’ ook zo snel mogelijk uit de weg werken. Dat is jammer, want helaas: zo werkt het niet. Het doorlopen van deze fase van ‘niet weten’ om tot ‘innerlijk weten te komen’ is in persoonlijke, organisatorische en ook maatschappelijke transformatieprocessen een functionele en ook noodzakelijke fase, die tijd en ruimte nodig heeft. En die een eigen dynamiek kent. In het oosten wordt deze periode op veel natuurlijker wijze omarmd. Japanners hebben er een heel mooi woord voor: ‘Ma’. Dit korte twee-letter woord dat ‘ruimte en tijd’ ineen verbeeldt, wordt door Ho en Voorthuis in maar liefst zeven pagina’s uitgewerkt. Passend bij het 4e principe voor meer dagelijkse genialiteit, DaVinci’s ‘sfumato’, omschrijven we “Ma” bij persoonlijke coachtrajecten als een ‘donkere en benevelde’ periode van herfst en winter. Een periode waarin zaken mogen worden gesnoeid of losgelaten, zodat de persoon in de fase erna, als in de lente en zomer, tot volledige(re) ontvouwing kan komen en kan ‘uitlopen, uitvliegen of tot bloei komen’.

Het karakter Ma (間) bestaat uit twee delen, 門 betekent deur of opening en 月 kan vertaald worden als zon of maan.
De twee karakters samen beschrijven het moment dat maanlicht door een gat of deuropening schijnt. In deze beschrijving wordt de suggestie gewekt dat de opening, oftewel de leegte, de grootste invloed heeft op wat er gebeurd; het licht schijnt er namelijk doorheen. De aanwezigheid van de opening is namelijk essentieel voor het ontstaan van het moment. De leegte van de opening versterkt het moment waardoor maanlicht op de grond geprojecteerd wordt. Ma beschrijft op deze manier een moment van overgang. Het is de interval tussen twee gebeurtenissen of dingen in tijd, het is echter niet een interval van contrast maar een interval dat verbindt. In de Japanse muziek kunst wordt Ma doelbewust ingezet als een pauze of een stilte tussen twee noten of geluiden.

Het goed doorstaan van deze tussentijd

In onze coachgesprekken zien wij “Ma” als de benodigde tussentijd tussen het bewust worden van het ‘zelf’ bestaande uit de persoonlijke biografie, intuïtie, innerlijk weten, overtuigingen, normen, waarden, en vaardigheden en het ‘Zelf’ (met een hoofdletter) waarin het zelf (met een kleine z) zich via de drie vragen: wie ben ik? Wat wil ik? En wat wil het leven van mij? opnieuw en op een nieuwe laag verbindt met trends, kansen, bedreigingen, patronen, innovaties en synchroniciteit op universeel niveau.

In deze nieuwe fase van persoonlijk leider- of meesterschap worden op basis van al eerder ontwikkelde talenten en professionele vaardigheden nu dieperliggende (persoonlijke, organisatorische of maatschappelijke) patronen ontdekt en/of worden nieuwe meesterstukken ontworpen (innovatief design).

Bekwaam jezelf in het luisteren en bouwen aan vertrouwen in periodes van verandering

De komende maanden kun je je als professional en leidinggevende bekwamen in beter omgaan met deze perioden van onzekerheid bij jezelf en bij anderen en leren hoe je ook op moeilijke momenten, als je aan de lat staat, jezelf en anderen kunt laten stralen en excelleren. Onder andere tijdens de:

Training Ik Luister Je Groot voor lerende leiders – Leer actief je gunfactor verhogen door de kracht van luisteren te benutten. Leer de vraag áchter de vraag boven tafel krijgen,zeurverhaalvertellers hoffelijk afkappen en patronen te herkennen door actief en empathisch te luisteren op micro, meso en macroniveau.
Dagtraining 9.30-17.30 uur Den Haag 19 mei 2016.
Leergang Bouwen aan Vertrouwen – Persoonlijk ontwikkeltraject voor ondernemers, professionals, managers. Krijg handvatten om mét mensen om je heen vanuit rust aan vertrouwen te bouwen aan je droom en organisatie, ook in complexe en weerbarstige situaties. 4 daagse training. Start: juni en september 2016
Carrière Coachtrajecten– als je op een kruispunt staat of toe bent aan de volgende stap in je carrière en een prettige gesprekspartner zoekt, die je actief voorstelt aan mensen die voor jouw toekomst van belang zijn.

Je bent van harte welkom. We kijken uit naar je komst. Graag tot ziens en… heb het goed in de tussentijd.