Maatschappelijke opstelling ZorgSparen – Opbrengst en inzichten I 28 augustus 2023

ZorgSparen

Maatschappelijke opstelling ZorgSparen – Opbrengst en inzichten I 28 augustus 2023 – Waarom doe je niet voordat je écht met het project begint een maatschappelijke opstelling rond de toekomst van Holistische Zorg en ZorgSparen? Een hele goede vraag én suggestie van collega Jet Centeno. Haar tip heb ik ter harte genomen. In totaal deden 14 mensen aan deze opstelling mee. In dit artikel vat ik de belangrijkste inzichten van de 2,5 durende opstelling, die zeer genereus en kundig werd begeleid door Tineke van Spaandonk, zo goed mogelijk samen.

Maatschappelijke Opstelling ZorgSparen

In de opstelling willen de volgende stemmen/partijen gerepresenteerd worden: Petra (ProjectInitiator/ProjectLeider), het Project ZorgSparen, De Overheid, Geld, MedeProjectBouwers, Retailers/Supermarkten, het Verlangen, De Cliënt en ZorgOndernemers. De voorziene rol van de Banken wordt ingevuld door Vertrouwen.

De startvraag van de opstelling luidt:

Wat heeft het Project ZorgSparen nodig voor een vliegende start?

Vervolgvragen waren:

Wat hebben MedeProjectBouwers nodig om in te stappen?
Zijn er zaken die daartoe in de weg staan of juist nodig zijn?
Hoe kan er Gul Geld gaan stromen in dit project?

In het begin van de opstelling is Project ZorgSparen afwachtend. Het lijkt zich te focussen op de kosmos en nog weinig verbinding te maken met de aarde. Potentiële MedeProjectBouwers zijn nieuwsgierig, willen de ProjectLeider, als initiatieneemster en draagster, graag steunen én zijn nog afwachtend. Omgekeerd wil de projectleidster zich graag laten steunen door MedeProjectBouwers. Er lijkt nog iets nodig: ont-moeten – oplossing van een oud kindstuk – teveel/te hard je best moeten doen/teveel ballen in de lucht moeten houden van de projectleidster?

Er lijkt nu nog te weinig ruimte voor ‘eigen tempo en vrouwelijkheid’ te zijn. Dat hebben de MedeProjectBouwers nodig om écht kunnen instappen en de ProjectLeidster in haar volle kracht, grootsheid (spannend!) en potentieel te kunnen steunen. Dit leidt bij de ProjectLeidster in eerste instantie tot “vleugelpijn”.

Een belangrijke uitnodiging aan de ProjectLeider is om alle te zetten stappen eerst inwendig in te voelen, voor ze gezet worden. In de loop van de opstelling lijken er meer ProjectLeiders nodig te zijn. En op termijn zal de eerste ProjectLeidster in vertrouwen het leiderschapstokje kunnen overgeven aan een volgende generatie.

Wat hebben MedeProjectBouwers nodig om mee te doen met ZorgSparen

De MedeProjectBouwers willen graag meeDOEN en gehoord worden. Er ontstaat beweging als er contact gemaakt wordt met (Friese?) voormoeders – die als aardebouwers architecten waren van de samenleving die we nu kennen (stammen Friezen af van Atlantis – of is dit een mythe?). Is het de taak van de MedeProjectBouwers om Kosmische Kraamkamers te bouwen voor de Nieuwe Tijd? Daar krijgt De Overheid spontaan buikpijn van.

ZorgSparen zonder de overheid gaat niet

De Overheid voelt zich verantwoordelijk voor mensen/burgers met wie het niet goed gaat en heeft het gevoel dat zij zorgcliënten in bescherming moet nemen. Voor De Overheid is het in dit stadium nog te vaag welke kant het project op gaat. Het wordt vrij snel duidelijk dat het project ZorgSparen niet tot bloei kan komen als De Overheid niet mee mag doen. De Overheid blijkt een essentiële partner in het project wiens stem en rol gehoord wil worden.

Voor De Overheid zijn dienstbaarheid, zorgvuldigheid en kleine stappen belangrijk. Tegelijkertijd geeft De Overheid aan zich op dit moment zelf gevangen te voelt in het huidige systeem. De Overheid wil graag innovatie en wil dat de beweging naar Preventieve Zorg op gang komt. Daar gaat de Overheid van áán. De overheid vind het belangrijk dat de ProjectLeidster de Preventieve Zorg goed in het vizier/oog houdt. Er moeten wel heldere regels zijn t.a.v. verantwoorde preventieve zorg.

Het liefst zou De Overheid alle geldstromen in de zorg via haar willen laten lopen. Ook wil De Overheid graag weten waar het Geld vandaan komt. De verwachting is dat er ‘iemand’ bij de overheid gaat opstaan die ZorgSparen gaat helpen.

Geld doet ertoe en voelt zich belangrijk

Geld is dwingend en steunend tegelijkertijd en wil graag samen verder in dit complexe veld. Want: “Zonder mij gebeurt er niks”. Als Geld wordt tegengehouden “gaat alle energie eruit”. Geld maakt zaken inzichtelijk, maakt ontwikkelingen en vooruitgang mogelijk en wil graag dat “het goed komt met ZorgSparen”, want het ziet nu nog te veel drempels en belemmeringen. Heeft Geld een opdracht nodig vanuit De Overheid? Of komt Geld als de nood hoog is? Dat is een open vraag. De systemische vraag die zich aandient, is: wordt er voldoende ruimte voor Geld gemaakt? ZorgSparen is een mooi initiatief, maar Geld moet geregeld worden. Geld wil net zo belangrijk zijn als ‘de rest. Geld wil niet worden afgeleid door zaken die er niet toe doen én Geld wil in een 1-op-1 relatie zijn met de Projectleidster. Het is nodig dat Geld er is en zonder gaat het niet.

Het Verlangen voelt zich als een leeuwin die de projectleidster wil steunen om de beweging naar Geld te maken en die er tegelijkertijd voor wil zorgen dat Geld zich niet té groot maakt – dat is de Angst van het Verlangen. De Overheid houdt Geld goed in de gaten. Waar komt het Geld vandaan? Moet ik inspringen? De Overheid krijgt er zweethanden van. De Overheid wil het Project ZorgSparen wel een kans geven en het proces niet verstoren – maar als Geld een te grote rol gaat spelen stapt de Overheid in. De opstelster vraagt of Vertouwen als hulpbron een rol kan en wil spelen. Vertrouwen heeft behoefte het totaal te kunnen overzien en heeft dan rust. Anders verandert Vertrouwen in Wantrouwen.

Er ontstaat ruimte in de opstelling als Vertrouwen-De Projectleidster-en-Geld als een 3-voudige lemniscaat met elkaar in verbinding staan. Dan is er ook ruimte voor De Cliënt om in te stappen (4-voudige lemniscaat).

De Cliënt voelt vertrouwen

Ze vindt het fijn te ervaren dat ZorgSparen aangeeft: ‘ik ben er helemaal voor jou’. Dat geeft haar een warm en vertrouwd gevoel. Bovenal vertrouwt de cliënt echter op zichzelf: op haar eigen zelfredzaamheid, haar eigen wakkere bewustzijn, besluitvaardigheid en regie. Zij weet wat haar heel en gezond maakt en houdt. Ze weet ‘kwaliteit’ is – dat hoeft van haar niet extern geregeld te worden. Ze hecht er waarde aan om ‘haar eigen geld uit te mogen geven aan wat zij belangrijk vindt’. In de opstelling wordt duidelijk dat De Cliënt er niet op vertrouwt dat “De Overheid” het – mogelijk vanuit oude patriarchale machtsstructuren? – goed voor haar gaat regelen. Eigenlijk heeft De Cliënt de ‘goede bedoelingen’ van de overheid al helemaal losgelaten.

Het liefst zou De Cliënt aan De Overheid willen vragen: zie je mij als onderdaan of als een gelijkwaardig verantwoordelijke voor de kwaliteit van onze samenleving? Aan de ZorgProfessional zou De Cliënt willen vragen: zie je mij als patiënt met beperkingen of als een heel mens met een uitermate intelligent zelf-helend vermogen? Ben je bereid om je ‘van mens tot mens’ met mij te verbinden? Begrijp je ten diepste dat wij wederkerig van elkaar
afhankelijkheid zijn, ten gunste van het geheel dat voortdurend in beweging en ontwikkeling is? En aan De Burgers zou De Cliënt willen vragen: zie je De Overheid als een orgaan met goede intenties voor het geheel of als ‘rover’-heid?

In de opstelling keek de cliënt regelmatig naar de natuur: naar de natuur als helend element én naar de natuur vanuit het besef dat zijzelf natuur ís. De Cliënt heeft vooral behoefte aan erkenning in haar eigen potentie tot heelheid en groei. Ze stelt: “Zij mij met de vraag die ik heb en kom dan (pas) met iets dat daarbij past”.

Diep van binnen weet De Cliënt: eigenlijk hebben we ZorgSparen helemaal niet nodig. Immers: “Onze ware natuur is om intuïtief, vreugdevol en sociaal te zijn mét het bewustzijn dat we verbonden zijn met alle levende wezens en de natuur. Daarin is solidariteit, net zoals het zelfherstellende vermogen, inherent aanwezig. Dat hoeven we niet te regelen – we kunnen het wel wakker kussen”.

Echter: ZorgSparen kan dit bewustzijn tot individuele en solidaire zorgzaamheid en heelheid wél stimuleren. Met ZorgSparen kan De Cliënt immers heel goed zelf beslissen (en bekostigen) wat ze voor zichzelf nodig heeft. Als ze haar verlangen uitspreekt, blijkt De Cliënt bovenal behoefte te hebben aan een (herstel)plek om te ZIJN waar ze Universele Liefde (als verbindende bron) kan ervaren en waar ze ‘vanuit rust en gelijkwaardigheid’ kan ontspannen. De Client spreekt de hoop uit dat ZorgSparen de heling mag dienen op alle lagen van ‘het spel’ en niet exclusief beschikbaar is op de laag van de ‘zorgvrager’.

Professionals willen kwalitatief goede zorg

De Liefdevolle Professionele Zorgverlener (die tevens ProjectBouwer is) vindt het belangrijk dat de kwaliteit van zorg en dienstverlening goed geborgd is. Dat is nodig om vanuit vertrouwen cliënten goed door te kunnen verwijzen naar de best passende zorg. Zij willen kunnen bouwen aan zorgzame gemeenschappen waar preventieve, holistische zorg centraal staat ‘zonder ego’. Ook voelen zij duidelijk nog ‘ballast uit het verleden – over hoe zwaar het verlenen van zorg geweest is en hoeveel grenzen er in het zorg verlenen overschreden zijn. De ZorgProfessional heeft van de Projectleider erkenning nodig voor de kwaliteit die zij levert.

De Supermarkten/Retailers bekijken het hele gebeuren van een afstand. Zij vinden dit project vooral commercieel interessant. “Ik kan er veel geld mee verdienen”. Zij zijn voornamelijk randvoorwaardelijk aanwezig in dit project. Aan het einde van de opstelling geeft De Supermarkt aan best bang te zijn dat ZorgSparen haar kan verleiden om behalve om geld ook om het Leven te gaan geven.

Maatschappelijke opstelling ZorgSparen – opmerkingen na afloop 

Aansprakelijkheid – In de reguliere zorg is kwaliteitsborging bij het doorverwijzen van cliënten/patiënten zeer wezenlijk in het kader van beroepsmatige aansprakelijkheid. Het Project ZorgSparen krijgt het advies ook hier goed op te letten. Wie is juridisch aansprakelijk bij klachten of misbruik van of door zorgverleners?

ZorgSparen in 2012 –  In 2012 hebben Menzis en Aegon gespeeld met de gedachte aan het opzetten van een ZorgSpaarSysteem. Menzis en Aegon gingen toen vooral uit van schaarste en de kostenstrategie (lees: de reguliere zorgkosten zijn al hoog en de uitgaven voor holistische en preventieve zorg komen daar dan ‘bovenop’ in de redenering toen)  in plaats van van Gul Geld, zoals in het huidige ZorgSpaarProject. Volgens Menzis zelf heeft ZorgSparen in 2012 eigenlijk nooit echt gevlogen. Waarschijnlijk was dat omdat één individuele verzekeraar dit niet van de grond krijgt. Ook leek het bovenliggende verhaal toen: van toenemende druk op zorguitgaven een (meer) publieke interventie te rechtvaardigen.
Deadweight loss –  Economen wijzen op het ‘risico’ dat ZorgSpaar-consumenten (nog sneller) gezond en heel worden. Deze consumenten gaan echter mogelijk ook zonder zorgsparen met zijn/haar gezondheid/vitaliteit aan de slag. De vraag is dan: kan ZorgSparen ten koste gaan van de onderlinge solidariteit in het huidige zorgstelsel? Advies: wees helder in je afbakening van wie in aanmerking komt voor ZorgSparen en wat vanuit dit individuele en collectieve spaarsysteem bekostigd wordt.
Overvloed – Een ander bezwaar wat toen wellicht nog niet zo actueel was maar wat je nu wel zou kunnen inbrengen is het volgende. Als je echt vanuit Overvloed en Vertrouwen handelt, dan ís het geld voor Zorgsparen er al. Weliswaar niet bij iedereen en het geld is zeker niet goed verdeeld en structureel ook nog niet genoeg, maar dat is een ander verhaal.
Onze toelichting op deze waardevolle feedback: In ons huidige ZorgSpaarProject staan juist de persoonlijke, organisatorische én maatschappelijke baten van Preventie, Goede Hechting en Duurzame Vitaliteit centraal. Wij geloven dat slim en fors investeren in (grond en gebouwen voor) preventie en vitaliteit – de zorgkosten voor preventieve en holistische heel(huis)zorg a) duurzaam betaalbaar blijven en b) binnen 20 tot 50 jaar de uitgaven voor reguliere zorg en farmaceutische middelen inderdaad sterk kunnen verminderen.

Dankwoord

We danken Eva Keeris en Dymphi Peeters voor de zeer gastvrije ontvangst op landgoed Avalon.

 

 

 

Delen: