Een Derde Haagse Vredesconferentie in 2029 – Droom van Den Haag?

Een Derde Haagse Vredesconferentie in 2029 - Droom van Den Haag

Een Derde Haagse Vredesconferentie in 2029 – Droom van Den Haag?

“De wereld verlangt naar een ander type leiderschap – één dat luistert, verbindt en visie durft te verbeelden.”

Meer dan een eeuw geleden was Den Haag het decor van twee historische vredesconferenties, die een poging deden om internationale conflicten via rechtspraak en dialoog op te lossen in plaats van via geweld. In 1899 en 1907 kwamen diplomaten, juristen en staatslieden uit de hele wereld bijeen in wat daarmee de ‘hoofdstad van het internationaal recht’ werd. Nu, in een tijd waarin mondiale stabiliteit opnieuw onder druk staat, pleit schrijver en diplomatiek denker Benjamin Duerr voor een derde Haagse Vredesconferentie. Niet als nostalgisch gebaar, maar als een urgente oproep tot herbezinning op onze gedeelde toekomst.

Na het lezen van Benjamins meest recente boek De Droom van Den Haag, merkte ik: op zijn idéé van een derde Haagse Vredesconferentie ga ik áán. Daar wil ik deelgenoot van zijn én aan bijdragen. Ik zie zo’n conferentie helder voor me – ze past bij deze én onze toekomstige tijd. Ik was benieuwd naar zijn eerste ideeën hierover en vroeg hem daarnaar. In dit artikel verkennen we samen hoe de aanloop naar zo’n conferentie eruit kán zien.

door Petra Hiemstra, 23 juni 2025

De historische erfenis van Den Haag

De Eerste Haagse Vredesconferentie werd in 1899 bijeengeroepen op initiatief van de Russische tsaar Nicolaas II. Het was een ongekende diplomatieke bijeenkomst die resulteerde in het Permanente Hof van Arbitrage en de eerste bindende regels over het voeren van oorlog. Acht jaar later volgde een tweede conferentie met nog meer landen, hoewel politieke spanningen de realisatie van een permanente internationale rechtbank bemoeilijkten.

De rode draad? De diepe overtuiging dat vrede niet vanzelf ontstaat, maar het resultaat is van zorgvuldig georganiseerde, moedige en luisterende diplomatie.

Waarom nu een Derde Haagse Vredesconferentie?

“De wereldorde en internationale organisaties wankelen, juist nu we meer samenwerking het hardst nodig hebben,” stelt Benjamin Duerr. “Internationaal recht, mensenrechten, klimaatverantwoordelijkheid en nucleaire ontwapening staan onder druk. Maar net als toen ligt er nu ook een kans: om het kompas te hervinden. Een Derde Haagse Vredesconferentie kan opnieuw een moreel anker zijn en samenwerking een impuls geven.”

Duerr stelt voor om deze conferentie niet achter gesloten deuren te organiseren, maar als een wereldwijd proces van grootluisteren. “Een belangrijk onderdeel zal het ophalen van ideeën bij verschillende groepen zijn. Bij schoolkinderen, parlementariërs, kunstenaars, militairen, wetenschappers – en misschien zelfs bij wereldleiders als Merkel, Macron of Obama. Wat verstaan zij onder duurzame vrede? Welke waarden mogen we nooit meer vergeten? En welk leiderschap is daarvoor nodig?”

Van straat tot staat: een vredesconferentie voor én door iedereen

Om werkelijk toekomstbestendig te zijn, moet deze conferentie niet alleen internationaal, maar ook inclusief zijn. Met sterke deelname van niet-Westerse landen. Gemeenten (zoals vertegenwoordigd in de VNG), wetenschappelijke instituten, culturele organisaties en ondernemers zijn cruciale bondgenoten. Juist sociaal innovatieve ondernemers, meertalige denkers en minderheidsgroepen kunnen blinde vlekken benoemen en het gesprek verrijken.

“Stel je voor,” zegt Duerr, “een conferentie die net zo goed in bibliotheken en buurthuizen plaatsvindt als in het Vredespaleis. Die net zo goed migrantenjongeren aan het woord laat als ministers.”

Als hoofdstad van hoffelijke diplomatie kan Den Haag zo laten zien dat de stem van de straat net zo zwaar weegt als die van de staat.

Een symbolische datum: 2029?

De eerste Haagse conferentie vond plaats in 1899, de tweede in 1907. Een derde conferentie in 2029 – 130 jaar later – zou symbolisch krachtig zijn. Voldoende tijd om het mondiale gesprek breed te voeren en de contouren van een gezamenlijke agenda te ontwikkelen. Tegelijkertijd is de urgentie hoog: klimaatverandering, cyberconflicten en geopolitieke rivaliteit dulden geen uitstel.

Den Haag als vredesstad 3.0

Wat zou het betekenen voor Den Haag – en voor Nederland – om opnieuw gaststad te zijn van zo’n conferentie? “Het zou ons land zichtbaar maken als visionaire verbinder,” aldus Duerr. “Niet als gidsland, maar als gastland. Als land dat het podium biedt aan het gesprek dat de wereld het hardst nodig heeft.”

De conferentie kan daarbij voortbouwen op bestaande instellingen zoals het Internationaal Gerechtshof, het Internationaal Strafhof en de bijna 400 andere internationale organisaties. Maar ook ruimte bieden aan innovatiepartners uit het sociaal domein, zoals de Haagse Hogeschool, de Openbare Bibliotheek, de Stadsspelen, jonge makers, burgerberaden en betrokken bedrijven die investeren in vrede, preventie en veerkracht.

Een uitnodiging

Duerr sluit af met een uitnodiging:
“Ik zoek bondgenoten. Mensen die geloven in de kracht van visie en een verhaal voor de toekomst. Die willen helpen bouwen aan een conferentie die niet alleen historisch is vanwege haar locatie, maar vanwege haar vorm. Want vrede vergt verbeeldingskracht en gezamenlijke inspanningen.”

Deze uitnodiging is geen formaliteit, maar een oproep aan ieder die gelooft dat vrede begint bij luisteren – en bij het durven dromen van een andere toekomst.

Meedenken en meedoen?

Mail Benjamin op: mail@benjamin-duerr.com of neem een kijkje op zijn website.

Bronnen en verdere verdieping

Delen: