Heel de organisatie – Volgens organisatiesocioloog en veranderkundige Marieke van Voorn kunnen heelbegaafden zieke organisaties helpen helen. Zij muntte het begrip ‘heelbegaafdheid’ in haar boek Heel de organisatie – Herstel het zelfhelende vermogen van de organisatie. In haar boek legt ze uit hoe organisaties ziek kunnen worden én hoe heel-begaafden organisaties kunnen bijstaan in het voorkomen en genezen van ziekmakende patronen. In dit interview vraag ik Marieke wat zij verstaat onder het begrip heelbegaafdheid, wat heelbegaafden kenmerkt en hoe zij organisaties kunnen helpen helen.
boekbespreking door Petra Hiemstra, 16 juni 2023
Marieke: “Ah, wellicht mag ik dat gelijk nuanceren? In mijn boek heb ik een prachtige quote opgenomen van Maryam Hasnaa die het werk van een heelbegaafde wat mij betreft in één zin kernachtig samenvat: ‘A healer does not heal you. A healer is someone who holds space for you while you awaken your inner healer, so you may heal yourself’.
Heelbegaafden herstellen het zelfhelende vermogen van mensen en organisaties. Zij starten een herstelproces en zetten het zelfhelend vermogen van mensen en organisaties in gang door:
1. gedrag te spiegelen;
2. patronen en verhoudingen te doorzien, en;
3. door de verbinding met de essentie en intentie te herstellen.
Heelbegaafden genezen dus niet, maar herstellen de harmonie en het zelfhelend vermogen van de organisatie.
Marieke: “Heel-begaafden brengen, wanneer ze in hun kracht staan, heelheid, eenheid, zuiverheid, rechtvaardigheid, eerlijkheid en gelijkwaardigheid voor het grotere geheel. Heel-begaafden werken aan ‘salutogenese’. Het Latijnse salus betekent gezondheid en welbevinden en het Griekse genesis staat voor oorsprong en ontstaan. In gezonde mensen en organisaties is er oog en oor voor hun oorsprong, wordt deze oorsprong geëerd en erkend en wordt er indien nodig gewerkt aan het energetisch ontrafelen en opschonen ervan. Holisten overzien het grotere geheel, heelkundigen grijpen in waar nodig. Omdat te kunnen doen, zijn heelbegaafden continu alert op hun eigen zuiverheid en heelheid. Immers: alleen als zij zelf zuiver en heel zijn, kunnen ze effectief bijdragen aan de heelheid bij mensen en organisaties die van zichzelf verwijderd zijn geraakt.”
Er kunnen allerlei oorzaken zijn waardoor organisaties en systemen ziek, verzwakt, verlamd of bijvoorbeeld vleugellam raken. Mijn hypothese is dat in ons land deze ziektes deels voortkomen uit onze eeuwenoude koopmansmentaliteit. Deze zorgt ervoor dat we zaken soms liever in de doofpot stoppen, wegkijken van onoorbare handelingen of ‘ziektewinst’ in stand houden. Hoe begrijpelijk deze keuzes of gedragingen ook zijn, ze kunnen er wel voor zorgen dat organisaties in een neerwaartse spiraal terechtkomen, soms zonder dat zij zich daar bewust van zijn.
In mijn praktijk zie ik organisaties die lijden aan angst, depressie, een burn-out of zelfs narcisme. Soms zijn organisaties gewend geraakt aan verwarring, verzuring, verfraaiingen, verstrikkingen in (te) mooie verhalen of zijn ze verandermoe geworden. Ook zie ik organisaties die last hebben van obesitas of anorexia. En sommige bedrijven lijden zelfs aan een auto-immuunziekte. Dan zie je dat een organisatie als het ware antistoffen aanmaakt tegen de eigen weefsels. Deze organisaties vallen zichzelf aan van binnenuit. In mijn praktijk werk ik met ‘healing leaders’. Mensen die opstaan om het zelfhelende vermogen van de organisatie te herstellen. Daarvoor moeten zij vaak interventies plegen die de huidige ‘levensstijl’ doorbreken. Dat vraagt om offers van medewerkers en aandeelhouders om de ’therapietrouw’ te kunnen opbrengen die daarvoor nodig is.
Heelbegaafden helpen organisaties bij het weer ‘in orde’ brengen van patronen. In de meest eenvoudige vorm kijken ze daarbij naar de 3 kernprincipes van systemisch werk:
* Binding – iedereen binnen een organisatie- of familiesysteem heeft recht op een plek;
* Ordening – elke plek heeft een rangorde en de plekken staan in verhouding tot elkaar;
* Geven en nemen – wat je neemt en geeft is evenredig met elkaar in verhouding.
Door vanuit een neutrale positie zichtbaar te maken wat er is en bewustzijn te verruimen, helpen heelbegaafden ‘Healing Leaders’ bij het maken van nieuwe keuzes, zodat de organisatie zich weer op haar kerntaak kan focussen. En zorgen zij ervoor dat iedereen daartoe op de juiste plek staat en de taak uitoefent (op basis van Context, context, context door Barry Oshry – 2018):
Marieke van Voorn (1970) is werkzaam als organisatiesocioloog en veranderkundige binnen (zorg) organisaties. Zij coacht en begeleidt Healing Leaders, in Nederland en internationaal, onder andere door het verzorgen van systemische opstellingen. Op 23 november 2023 brengt ze haar volgende boek uit: Heel de samenleving. In juni 2023 kun je via haar crowdfunding campagne een bijdrage leveren en/of een boek vooruitbestellen.
Je kunt direct bij Marieke bestellen. Uiteraard is het boek ook verkrijgbaar via lokale boekhandel of bol.com
Iedere nieuwsbrief verzenden we een aantal boeken die we voor onze lezers waardevol vinden. In juni 2023 waren de gelukkigen:
A. Jansingh
C. van Die
E. Rietveld
K. van der Velden
J. Koppers
Van harte gefeliciteerd!!!