Helend luisteren – Hanneke Klouwens (1961) is haar carrière gestart in de vrouwenhulpverlening en werkte daarna 14 jaar als vroedvrouw. Sinds 2007 heeft ze haar eigen Praktijk voor Mesologie in Den Haag. Een mesoloog brengt in kaart aan welke stoffen en mineralen het lichaam van de cliënt mogelijk een tekort of overschot heeft en of organen energetisch goed functioneren. Daarbij maak zij gebruik van kennis en kunde uit de westerse geneeskunde, Ayurveda, Chinese Geneeskunde, orthomoleculaire geneeskunde en homeopathie. Daarnaast werkt zij als energetisch therapeut waarin zij gebruik maakt van healing, reading, systemisch werk via het lichaam en sjamanistische werkvormen.
Interview door Petra Hiemstra, 17 3 2021 in het kader van ons boek Liefdevolle Leiders Luisteren Groot
De westerse geneeskunde is heel goed in de ‘acute geneeskunde’, denk aan: gebroken benen, hartinfarcten of longontstekingen. Bij chronische, lastig verklaarbare klachten hebben artsen het vaak moeilijker en ervaren cliënten hun behandeling soms als ‘pappen en nathouden’. In deze situaties kan een mesoloog van toegevoegde waarde zijn, door ervoor te zorgen dat mensen weer beter in hun vel zitten op fysiek, emotioneel, mentaal en energetisch niveau. Als mesoloog richt ik me op mensen met chronische klachten of ziektes. Daarbij maak ik gebruik van kennis en kunde uit de westerse geneeskunde, Ayurveda, Chinese geneeskunde, orthomoleculaire geneeskunde en homeopathie. Doordat ik op een andere manier naar problemen en disfuncties in het menselijk lichaam en systeem kijk, kan ik vanuit andere hoeken oplossingen aandragen.
Mijn luistervaardigheid heeft zich met name tijdens mijn opleiding tot vroedvrouw ontwikkeld. Als vroedvrouw maak je heel intensief contact en verbinding met mensen. Je ademt samen, vangt samen weeën op. Toen ik mijn opleiding volgde, heette het nog Kweekschool voor Vroedvrouwen. Studenten leerden vanuit de basis hun handelingen opbouwen. Ik begon met het poetsen van de verloskamer en mensen thee brengen. Als levende luisterende spons zoog ik informatie op uit verhalen van cliënten en collega’s. Op dat moment was de filosofie van mijn opleiding in Amsterdam: baren is een natuurlijk proces. Als alles goed gaat, gaat het proces vanzelf.
Ik leerde van mijn opleiders daarom in eerste instantie vooral dat goed luisteren niet doen betekent: op mijn handen zitten, kijken, voelen, observeren, luisteren naar alles wat in en om het geboorteproces gaande was en het proces te laten gaan als dat mogelijk was, om de vrouw zoveel mogelijk ruimte te geven aan haar eigen intuïtieve weten over hoe haar kind ter wereld te brengen. De kunst was om goed aan te voelen wat deze vrouw nodig heeft om haar zwangerschap en bevalling goed te doorstaan. Als vroedvrouw ben je er dan bij en tegelijkertijd ben je er als het ware ook niet bij en bied je vooral een veilige ruimte.
Een van mijn eerste zelfstandige bevallingen die ik deed, was bij een gezin op een woonwagenkamp. Dat gezin had geen verzekering en ik zou een leerling-verloskundige meenemen. Op een avond voorvoelde ik dat ze gingen bevallen. Toen de man inderdaad belde, ging het heel snel. Er was geen tijd meer om wie dan ook te bellen. Later, toen ik al een aantal jaren werkte, had ik met een vrouw afgesproken dat ik om half vier ’s nachts weer bij haar langs zou komen. Ik werd toen om half twee wakker met het gevoel dat zij me nodig had, en ben gewoon naar haar toe gegaan. Haar man belde me toen ik bij hen om de hoek kwam en zodoende was ik op tijd.
Ik hoorde wanneer iemand werkelijk persdrang had, in welk stadium van bevalling zij zich bevond. Vrouwen mochten bij mij bevallen zoals ze wilden, staand, in bad etc. In het voorgesprek gaf ik ook aan vooral volgend te zijn in hun innerlijk weten. Wel spraken we af dat als het echt medisch nodig was, vrouw én man ook naar mij moesten luisteren. Daar heb ik ook een kind het leven mee gered.
Ik herinner me de dame bij wie ik bij binnenkomst een uitgezakte navelstreng voelde. Dat is een penibele situatie. Als ze in het ziekenhuis was geweest, dan had ze acuut naar de operatiekamer gemoeten. De vrouw heeft zo goed naar mij geluisterd dat ik kon doen wat ik moest doen, waardoor binnen no-time de vrouw uit bad in bed lag en het kind goed ter wereld kwam. En ik het kind, zoals ieder kind, bewust welkom kon heten in deze wereld.
Luisteren in mijn werk betekent met al mijn zintuigen me afstemmen op de ander om op te pikken waar het over gaat, dus ook om te luisteren naar het verhaal achter het verhaal. Dat terwijl ik ook zeker de helft van mijn energie bij mijzelf houd om zo helemaal aanwezig te kunnen zijn.
Liefdevol leiderschap betekent voor mij luisteren, compassie voelen, eerlijk zijn, opbouwende kritiek geven, enthousiasmeren en grenzen stellen. Zowel in mijn werk als in mijn persoonlijk leven sta ik open voor anderen en ben ik nieuwsgierig naar hun hele verhaal.
Als ik adviezen en tips geef, zorg ik er altijd voor dat ik die goed onderbouw, zodat mijn cliënten begrijpen waarom ze sommige dingen beter niet of juist wel kunnen doen. Ook leg ik uit dat ik alleen iets kan bereiken in samenwerking met de ander. Niets moet, en veel kan in overleg.
Ik haal mijn vertrouwen uit het gevoel dat ik verbonden ben met een groter geheel en dat ik daardoor geholpen word als dat nodig is. En ook uit mijn gedegen opleidingen en feedback die ik krijg van mijn collega’s en cliënten. Ik kan soms ook tijdens een consult iets niet weten. Ik vraag dan om hulp. Heel vaak krijg ik daarna toch een ingeving. Hoe je dat noemt? Dat weet ik niet. Ik ervaar het zeker, dat schietgebedjes helpen. Ik heb echt het gevoel dat ik een beschermengel heb, want als verloskundige ben ik soms met een vrouw door het oog van de naald gekropen.
Het vermogen om sensitief en intuïtief te luisteren heb ik, denk ik, wel altijd gehad. Ik kwam uit een gezin waar niet op die manier naar mij werd geluisterd. Dat betekende dat ik er zeker in het begin van mijn carrière nog niet helemaal op durfde te vertrouwen, terwijl het wel aanwezig was. Ik heb dit vermogen ontwikkeld door heel veel te doen. In mijn tijd bij de crisishulpverlening was ik in mijn eentje verantwoordelijk voor wel 40 mensen. Dan had ik altijd mijn antennes uitstaan: wat speelt er in de groep, hoe is het nu, wie heeft er extra aandacht nodig, hoe gaat het met mensen? Het leerde me luisteren op allerlei niveaus. Ik gebruik daar al m’n zintuigen en intuïtie en innerlijk weten voor.
In de loop van mijn leven heb ik regelmatig bevestiging ontvangen dat klopte wat ik voelde. Daardoor heb ik er zoveel op durven vertrouwen dat ik het nu als energetisch therapeut ook actief kan inzetten.
Nu kan ik mensen aan de telefoon hebben en dan hoor ik al: jij moet niet bij mij zijn. Dan verwijs ik mensen door naar collega’s. Omgekeerd ook, dan voel ik: ik kan deze persoon verder helpen. Of voelen zij dat zij bij mij moeten zijn. Het bijzondere is dan, ook al zit ik soms al voor weken vol, er dan toch voor deze persoon een plek vrijkomt en het klopt dat die persoon er is op dat moment.
Ik kan niet werken, zoals ik werk, als ik niet goed zou luisteren. Juist die kleine tussen-door-opmerkingen kunnen me een aanwijzing geven om in een bepaalde richting te gaan zoeken om bij iemand de disbalans te ontdekken. Vanuit de homeopathie heb ik geleerd om nauwkeurig te luisteren naar woorden. Dit noemen we keynotes.
Als mensen bepaalde sleutelwoorden beschrijven of gebruiken kun je dat linken aan een homeopathisch middel. Als ik alleen al iemand hoor zeggen: ’Ik voel me onrustig’, dan denk ik als mesoloog meteen aan de schildklierfunctie. Puur door dat woord krijg ik direct meer informatie waardoor ik specifieker onderzoek kan doen en dieper kan inzoomen op het verhaal achter het verhaal, om heling plaats te kunnen laten vinden.
Soms hebben cliënten een heel goed leven en voelen ze toch onverklaarbaar een groot verdriet dat ze met zich meedragen. Bij energetische consulten ligt iemand op tafel. Ik voel dan in mijn hele lijf en met mijn handen of iemand aanwezig is. Soms voel ik, weet ik of voorvoel ik dat het probleem zich op een ander niveau bevindt en dat zijn of haar klachten te herleiden zijn naar het ‘systeem’ waar iemand uit voortkomt. In overleg met de cliënt kunnen we soms werken met een sjamanistisch ritueel. Bij één van die rituelen stapt diegene om wie het gaat zeven generaties terug in de tijd om te voelen wat hun voor-moeders voelden. Soms is dat overweldigend, soms is dat heel helend. Door plekken in te nemen in het systeem van herkomst, krijgen we beiden in ons lichaam informatie over wat er in het verleden aan de hand kan zijn geweest. Ik kan het dan ineens heel koud krijgen of misselijk of bang worden. Samen onderzoeken we wat deze signalen betekenen vanuit de overdracht van de voorouders om het in het nu te zien én los te kunnen laten. Ook bij personen die sceptisch zijn, gebeurt dat. Dan hoor ik vaak: ‘Dat is toch ook wel BIZAR dat jij het koud hebt en ik me verdrietig voel’, terwijl deze persoon eerst dacht: ‘Bij mij zal ze vast niks voelen.’
Ook binnen de westerse geneeskunde zie je dat ziektes familiair of genetisch zijn. Die generationele energetische verbindingen, daar zijn we in onze tijd zeer van losgeraakt, maar we zijn er nog steeds mee verbonden.
Als iemand een grootvader met TBC heeft en zelf longklachten heeft, dan kan dat, gezien door een homeopatische bril, een miasma zijn. Via generaties wordt energetisch iets doorgegeven. In de klassieke homeopathie is dat belangrijk. Het Griekse woord miasma betekent letterlijk: verontreiniging.
Voor oervolken zoals bijvoorbeeld Maori’s en Aboriginals is het vanzelfsprekend dat hun leven is ingebed in het weten dat zij er zijn dankzij hun voorouders.
In het sjamanisme leren kinderen luisteren naar voorouders en vooral ook luisteren naar de eigen ziel. Zij leren daar heel jong in dat elk besluit dat je neemt, consequenties heeft voor zeven generaties voor én na jou.
Als zij naar elkaar willen luisteren gebruiken ze soms de talking stick. Bij deze methode voor het delen van verhalen is het zo dat alleen diegene die de talking stick heeft, praat en dat de anderen luisteren. Als diegene klaar is, zegt een man AHO. Een vrouw zegt AHE, in de betekenis: ik heb gesproken. Het publiek dat geluisterd heeft, antwoordt met dezelfde woorden, maar dan in de betekenis: ik heb je gehoord. Er zijn dan geen vragen of reacties.
Ook in de Bijbel wordt verwezen dat de zonden van de vaderen consequenties hebben voor de kinderen.
Soms heb ik 3e generatie Joodse mensen in mijn praktijk die het moeilijk vinden om hun haar te laten knippen. Als je weet dat hun voorouders werden kaalgeschoren, kun je zeggen dat er een energetisch trauma doorgegeven is, door generaties heen. Ik denk dat het besef langzaam terugkomt dat er meer is dan de materiële wereld. Onderstaand gedicht van Linda Hogan geeft die verbinding prachtig weer:
Als ik wandel,
luister ik intens.
Plotseling
zijn al mijn voorouders bij me.
Wees stil
zeggen ze.
Kijk
en Luister.
Je bent het resultaat
van de liefde van duizenden.
Het mooie is: iemands kracht kan ook uit de voorouders komen.
Een van de interessantste opgaves voor mij persoonlijk, en ik denk ook collectief, is wat mij betreft onderzoek naar hoe mensen die groot zijn geworden zonder bedding, dit als het ware in (kunnen) halen. Volgens mij is dat namelijk een grote oorzaak van de intolerantie in de wereld. Als we erin slagen te achterhalen wat de cruciale omstandigheden of factoren bij mensen die het wél lukt om deze bedding te vinden of te creëren, kan dit ons collectief helpen trauma’s duurzamer te helen.
In deze zoektocht laat ik me graag inspireren door Michelle Obama. Haar toespraken waren voor mij zeer inspirerend en ik vond die vaak van wijsheid getuigen. Ik denk dat vrouwen de komende decennia een grote rol te spelen hebben om de aarde/de wereld ten positieve te veranderen. Ik zou van haar willen weten welk type leiderschap zij voor de wereld nodig acht en welke rol vrouwen daarin kunnen spelen, in het vertrouwen dat we die samen vorm kunnen geven onder haar motto: When they go low, we go high.