Oosterse wijsheid – westerse renaissance – Iedere jaar lees ik een aantal boeken, waarvan ik hopen dat ze mijn grootluistervermogen fiks oprekken. Het boek Oosterse Wijsheid – Westerse Renaissance geschreven door de praktische filosoof Sudhakar S. Dikshit en vertaald door Hans Leewens was daar deze zomer daar één van.
Hoewel het boek (oorspronkelijke titel: I am all – a cosmic vision of man) al in 1988 is verschenen, sluit het pleidooi voor een westerse renaissance die gebaseerd is op oosterse wijsheid naadloos aan bij de huidige tijd.
Dit boek beoogt door inzicht te bieden in de schatten van de Vedische filosofie – de Advaita Vedanta – en daarmee vooral hoop te geven aan de Pragmatische-Generatie-Van-Nu. Dit is generatie die de Nieuwe Tijd moedig, hoopvol en groots vorm wil geven op basis van en met eerbied voor de schoonheid, waarheid en goedheid die verankerd liggen in de Universele Wetten van het Universum.
Met deze ambitie sluit het boek goed aan bij het boek De hele olifant in beeld van Marja de Vries dat deze Universele Wetten helder uitwerkt. Ook van dit boek kun je in onze blogs een samenvatting lezen.
boekbespreking door Petra Hiemstra, 18 september 2023 (update)
Met dit boek willen de schrijver en de vertaler hun lezers uitnodigen om dieper in hun eigen bewustzijn te duiken. De schrijver/vertaler nodigen je uit om je bij het lezen van het boek opgewekt uit om je vooral niet te ergeren aan het veelvuldig geciteerde Sanskriet. Liever zien zij dat jij je als lezer overgeeft aan de kracht van de klanken die in het Sanskriet – de moeder van alle talen, zo stellen zij – besloten ligt.
Schrijver en vertaler stellen: “Voor een pelgrimage naar ons binnenste, naar ons eigen zelf, is het niet nodig een geleerd of een religieus mens te zijn, noch is het nodig de hulp te zoeken van een spiritueel leidsman of goeroe. Nodig is een radicale verandering van houding tegenover het leven, beginnend met het loslaten van het ego. Geen boekenkennis, geen spirituele gids is een substituut voor zo’n bewuste innerlijke oriëntatie”. Zij drukken hun lezers op het hart vooral niets uit het boek ‘voor waar aan te nemen’ maar de teksten te gebruiken als bron voor reflecties.
Voor mij als ‘filosofische nitwit’ – de enige 6 die ik ooit tijdens mijn studies haalde, was op het vak bestuurskundige rechtsfilosofie – bracht deze geruststelling zowel opluchting als ook een licht gevoel van vervreemding met zich mee. Hoezeer de schrijver en vertaler hun lezers ook gerust willen stellen, voor mij zijn deze inleiding op de hindoe-kosmologie plus de theorieën over kosmische cycli van bewustzijn door de eeuwen heen – behoorlijk taaie kost.
Om een indruk te geven van de tekst die je kunt verwachten, citeer ik Dikshit: “De hindoe-kosmologie, die op de Veda’s is gebaseerd, veronderstelt een transcendente werkelijkheid die noch ‘zijn’ noch ‘niet-zijn’, noch bestaan, noch niet-bestaan is. Deze werkelijkheid is onzichtbaar (adrishta), ontastbaar (agrabya) en ondenkbaar (achintya). Ze is de oer ‘niet-iets-heid’ (no-thingness) waaruit alle dingen voortkomen, de ene werkelijkheid waarvan de eenheid alles insluit. Ze omvat alles wat is, of ooit zal zijn. Ze is Brahman: de bron van de ganse kosmos en van alle kosmische activiteiten die verband houden met het verschijnen, het bestaan en het ontbinden van de aardse fenomenen die het kosmische ritme vormen. (…) De kern van het Vedische denken ligt in het consequent zijn ten aanzien van de eenheid van alle zijnde. Van de eenheid tussen Brahman (het alles omvattende, alles doordringende bewustzijn) en Atman, het zuivere bewustzijn dat in ieder mens ‘voorbij de psyche’ aanwezig is.”
Wat het boek tot uitdrukking wil brengen is dat de pelgrimage van het menszijn, verloopt via de innerlijke weg. De weg van non-dualiteit, onsterfelijkheid en ware vrijheid. Deze pelgrimage is de zoektocht naar het zelf, niet als een object van kennis, maar als de bron van kennis. Vanuit deze bron kan poiesis (uit het Oudgrieks : ποίησις) ontstaan: “de activiteit waarin een persoon iets tot leven brengt dat voorheen niet bestond”.
“De mens die door loslaten van alles tot zichzelf komt, ontvangt alles, de hele schepping, het heelal met al zijn fysieke en geestelijke werelden. Dat wordt zijn leven. Onsterfelijk, eeuwig, vol waarheid, kennis en geluk. In de praktijk van alle dag is voor zo’n mens elke dag, elke minuut, al eeuwigheid. Zijn in puur bewustzijn en dan denken, voelen en handelen in een moeiteloze overgave, ‘Yielding to the Design of the Universe“.
Dit doel komt prachtig tot uitdrukking in een aantal goed begrijpelijke quotes, zoals deze:
“De vreugde die wordt ervaren
wanneer de denkende geest is opgelost
is van zulke aard als niet kan worden ervaren
zelfs bij het heersen over de gehele wereld.”
– Yogavasishta, V. 15.2
“Inzicht komt voort uit reflectie
het ontgaat de velen die slechts lezen.
Lezen is voor een mens die niet begrijpt
als een blinde die in een spiegel kijkt”
– Garuda Purana, XII. 82
Of in dit citaat van Einstein: “Our task must be to free ourselves from this prison by widening our circle of compassion to embrace all living beings an the hwole of nature in its beauty.”
Aan het heersen over de hele wereld heb ik niet zo’n behoefte, maar die laatste quote dáár kan ik iets mee … 🙂
In onze nieuwsbrief van december 2023 hebben we 5 exemplaren verloot. De gelukkige winnaars zijn: M. Spruit. E. v/d Steen, Caroline Bongers, Catherine Koster en A. Roben. Van harte gefeliciteerd. Het boek komt jullie kant op!
Winactie gemist? Uiteraard kun je het boek ook direct bij je eigen boekhandel, bieb of bol.com bestellen voor 21.95 Euro