Pijnmanagement is onmisbaar voor succesvol leiderschap, stelt organisatieadviseur, trainer en schrijfster Mathilde Maas Kuper in haar boek De verfrissende smaak van zure appels. In maart 2021 bracht zij haar boek uit over pijnmanagement voor leiders van nu en straks. Moedig! Want is pijn niet juist hetgeen we het liefst willen vermijden of negeren? Omgaan met pijn is toch helemaal niet … fijn?? Dat klopt. Toch is ‘Pijnvrij’ managen is niet mogelijk volgens Mathilde. Dus je kunt er maar beter goed mee leren omgaan.
boekbespreking, door Petra Hiemstra, 10 maart 2021
“Zolang we leven, organiseren en ondernemen is er pijn. Dus of je het nu leuk vindt of niet en of het op de agenda staat of niet: pijn ís er en raakt mensen. Ze drukt op knoppen bij je teamladen, stakeholders en bij jou. Dat kun je snel en oppervlakkig oplossen met een pleister of een doekje voor het bloeden. Maar dan mis je de managementinformatie die je nodig hebt voor succes.”
Mathilde: “Hoe we omgaan met pijn is cultureel bepaald. Denk aan het adagium: “Echte mannen huilen niet”. In culturen waar falen geen optie is, wordt pijn niet benoemd, gevoeld, onderzocht en geduid, maar vermeden, onderdrukt of verhuld. Pijn is echter een belangrijke signaleringsfunctie, die je waarschuwt voor aanwezige beschadiging of toekomstig gevaar. Denk aan een dalende lijn in de omzet of een stijgende lijn in het aantal vacatures. Pijn zet het ‘herstelmechanisme’ aan. Door de pijn te voelen of deze als manager voelbaar en bespreekbaar te maken, stimuleer je reparatie en herstel, en gaan jouw mensen actiever omzet genereren of collega’s werven in hun eigen netwerk. Ook heeft pijn een belangrijke, verbindende functie. Pijn roept empathie op, die ervoor zorgt dat mensen onderdeel zijn, worden en blijven van een groep. Ook dat is belangrijk om te overleven”.
Pijn is, in de meest eenvoudige én wetenschappelijke definitie, een pijnprikkel + emotie.
Mathilde zocht uit dat er grofweg twee soorten pijn zijn: destructiepijn (verlies, je raakt iets kwijt of iets gaat kapot) en illusiepijn (je wensen worden niet gehonoreerd, je hebt een onvervuld verlangen). Beide soorten pijnen kunnen reëel én ingebeeld zijn.
Mathilde: “Pijn is in essentie een individuele waarneming en beleving. Maar daar blijft het niet bij. Het begint met emoties en gedrag bij de pijnlijder, maar snel daarop volgt het reactiegedrag van de omgeving. Pijn werkt op het individu en kleurt de interactie. Het werkt dus ook op het grotere geheel, vandaar dat we ook rustig kunnen spreken over organisatiepijn, systeempijn en natiepijn.”
Mathilde: “Slecht pijnmanagement slaat je mensen lam. De zachte aanpak slaat mensen lam, omdat ze niets meer hoeven. De harde aanpak slaat mensen lam omdat ze niets meer kunnen. Hierdoor krijg je geen beweging, laat staan de gewenste beweging. Het moeten of willen wegstoppen van pijn kost energie. Door dat energieverlies kunnen mensen niet meer goed focussen en dus ook niet meer goed presteren, laat staan excelleren.
In het boek beschrijft Mathilde 5 stappen, die leiders kunnen inzetten om pijn goed te kunnen managen, zodat zij hun mensen en organisaties effectief kunnen helpen bewegen richting een Positief Toekomst Perspectief:
Al deze stappen helpen om pijn goed te adresseren en mensen en organisatie te begeleiden naar een wenkend perspectief.
Mathilde Maas Kuper is er, ondanks de ‘zwaarte’ van haar onderwerp, in geslaagd een heel leuk, lekker leesbaar en praktisch boek van te maken, door o.a. eloquente alliteraties, heldere schema’s en herkenbare verhalen uit de praktijk. Een aanrader voor iedere leider en manager die effectiever pijn in welzijn wil leren transformeren!
Bestel het boek graag bij je lokale boekhandel! Uiteraard is het boek ook direct te verkrijgen via bol.com en managementboek.nl